Ionica checkt: tandenfee

Redactie Kek Mama

24 januari, 2017 - 15:43

Leestijd: 3 minuten

Bij het avondeten laat Tex enthousiast zijn eerste wiebeltand zien. “Als hij er straks uitgaat”, hoor ik mezelf ineens zeggen, “dan kun je hem onder je kussen leggen en krijg je een muntje van de tandenfee.” Han kijkt me verbaasd aan. Praat ik als boegbeeld van wetenschap en ratio nu echt over de tandenfee?

Wat ga ik straks doen als die wiebeltand eruit gaat?

Later die avond vraagt hij waarom ik over die onzin begon. We kunnen Tex toch gewoon een muntje geven? Tja, de tandenfee. Ik weet niet waarom ik over haar begon. Ik kan me niet eens herinneren of ik als kind in haar geloofde. Grappig is dat uit Amerikaans onderzoek blijkt dat zevenjarigen steviger in haar geloven dan in de Kerstman of paashaas. Bij achtjarigen gelooft nog maar één op de vijf kinderen in paashaas of Kerstman, terwijl een twee keer zo grote groep overtuigd is van het bestaan van de tandenfee. De onderzoekers opperen dat het verschil misschien is dat de tandenfee meer wordt aangemoedigd vanuit de ouders. Tex weet het echter zo net nog niet. De volgende dag zegt hij dat hij eigenlijk niet gelooft dat er een tandenfee is. Om er als een heuse miniwetenschapper aan toe voegen: “Maar ik kan het natuurlijk altijd eens testen door een tand onder mijn kussen te leggen.” Ik vraag hem hoe zijn test precies werkt. Dat is simpel: als er de volgende ochtend geen muntje ligt, bestaat de tandenfee niet. Als er wel een muntje ligt, bestaat ze wel. Tenzij… Tex kijkt me ineens wantrouwig aan. “Hoe weet ik of jij dat muntje er niet neerlegt?” Tja. Wat ga ik straks doen als die wiebeltand eruit gaat? Zijn denkwerk belonen door geen muntje neer te leggen? Of wél een muntje neerleggen en hopen dat hij iets verzint om de tandenfee te ontmaskeren?

Een slimme truc

Een collega wees me op een interview met een Amerikaanse sterrenkundige. Hij vertelt daarin smakelijk hoe zijn dochter dit aanpakte. Eerst had ze geprobeerd de tandenfee te betrappen. Ze bouwde valstrikken in haar kamer en legde knisperend folie naast haar bed. Ook hing ze een dromenvanger op om de fee daarin te vangen. Dat alles bleef natuurlijk zonder succes. Toen besprak ze met een groepje vriendinnen dat ze vermoedde dat het hun ouders waren die de tand voor een muntje verwisselden. Samen verzonnen ze een slimme truc: het eerste meisje dat een tand verloor op school, vertelde niets aan haar ouders. Die avond legde ze de tand onder haar kussen. En daar lag de tand de volgende ochtend nog steeds. Waarop de meisjes triomfantelijk concludeerden dat hun ouders inderdaad voor tandenfee speelden. Tex krijgt straks een muntje onder zijn kussen. En als hij ontdekt dat de tandenfee niet bestaat, krijgt hij als beloning nóg een muntje

Wiskundige Ionica Smeets (35) is wiskundige en hoogleraar wetenschapscommunicatie. Ze woont samen met Han en moeder van Tex (4) en kersverse baby Rifka.