“‘Oma, ben je weer dronken?’, vroeg mijn dochter tijdens het ontbijt aan mijn schoonmoeder”

Mariette Middelbeek

4 maart, 2021 - 10:02

Leestijd: 8 minuten

“Oma, ben je weer dronken?” Een tikje gênant was het wel, het moment dat Valerie (9) dat vroeg aan haar jarige oma toen die per ongeluk de hagelslag omstootte. Het was elf uur ’s ochtends en iedereen zat broodnuchter aan de verjaardagsbrunch. Karen (34) probeerde de situatie nog te redden, maar echt gezellig werd het niet meer. “Ik mompelde iets over die andere oma, maar iedereen aan tafel begreep wel dat het hier niet over mijn eigen moeder ging. Het drankgebruik van mijn schoonmoeder is de roze olifant in de familie, maar bij ons thuis gaat het onderwerp regelmatig over de tafel. Ook waar Valerie bij is.”

Geen probleem, vindt Karen. Zo ging het er vroeger thuis ook aan toe. “Ik zat onder tafel te luisteren naar wat mijn moeder met haar vriendinnen of mijn vader besprak. Heerlijk spannend. Zo wist ik als achtjarige van de affaire van mijn tante. Niet dat ik wist wat een affaire was, maar ik vond het reuze interessant klinken. Dat mijn moeder een gloeiende hekel had aan haar schoonmoeder, was ook geen geheim. Elke keer als oma haar hielen had gelicht, moest mijn moeder een halfuur haar gal spuwen over ‘die heks’. Mijn zus en ik haalden onze schouders op en speelden gewoon verder.”
 

Later

Karen trof een man die uit een tegenovergesteld gezin kwam. Best even wennen. “Toen Valerie kleiner was, vond Sam het onbestaanbaar dat ik dingen besprak terwijl zij in de kamer was. ‘Daar hebben we het straks wel over.’ Ik kon die zin niet meer hóren. Dan had ik net een smeuiig verhaal over een kennis gehoord of wilde ik even klagen over mijn altijd zeurende stiefvader, moest ik tot na achten mijn mond houden.

Inmiddels is hij veel losser en vindt hij het niet erg als Valerie iets opvangt over familie of vrienden. Ze groeit op in de echte wereld, met lief, leed en geroddel. Wel trekken we allebei de grens bij informatie waar zij zich zorgen om kan maken. Dat wij het financieel momenteel even niet zo lekker op orde hebben, bespreken we na achten.” Dat hun eigen loslippigheid tot gênante momenten kan leiden, nemen Karen en Sam op de koop toe. “Sterker nog, de opmerking van Valerie tijdens die brunch, daar hebben we op de terugweg met z’n tweeën slap om gelegen. Dat zure gezicht van zijn moeder. Fantastisch.” 
 

‘Dat hóórt niet’

Dat haar kind zoiets over oma zou zeggen – Julia (39) krijgt al vlekken in haar nek bij het idee. “Mijn vader is vijf jaar geleden overleden, maar zijn stem zit nog steeds in mijn hoofd. ‘Je praat niet over anderen. Dat hóórt niet.’ Bij ons thuis werd dan ook gesproken over het nieuws, het weer, school en de VVD. Roddelde ik over een vriendinnetje, dan werd ik meteen teruggefloten. Dat was niet netjes.”

Zo rechtlijnig als haar vader is Julia niet, maar in het bijzijn van haar kinderen zal ze zich niks laten ontvallen. “Ik moet er niet aan denken dat ik iets over een vriendin heb verteld en dat Emma (6) of Guus (4) daarop terugkomt in het bijzijn van diezelfde vriendin. Bovendien wil ik mijn kinderen niet opzadelen met halfslachtige informatie waar ze niks mee kunnen. Ik vertel precies hoe iets in elkaar zit, maar alleen als het belangrijk is. Zoals toen mijn zus ging scheiden en ik moest uitleggen waarom tante Esther en oom Nick niet meer in één huis woonden. Dan ga ik echt met de kinderen zitten en vertel ik hoe het in elkaar steekt. Daarna mogen ze vragen stellen, wat vooral Emma ook deed.
 

Lekker verhaal

Als informatie niet relevant is en uitsluitend geroddel, zorg ik dat de kinderen het niet te horen krijgen. Laatst bleek onze keurig getrouwde buurman iets te hebben met een single moeder een paar huizen verderop. Dat was ook nog de moeder van een vriendinnetje van Emma. Natuurlijk vind ik dat een lekker verhaal, maar ik vertel het pas aan Thijs als de kinderen in bed liggen of buiten spelen. Guus zou misschien zijn schouders ophalen, maar Emma zou de ene vraag na de andere stellen. Bovendien is ze een meisje met een hoop fantasie. Straks maakt ze er nog haar eigen verhaal van en gaat ze dat aan anderen vertellen. Laatst heeft ze ook al op school rondverteld dat wij een hond nemen. Ik ben nota bene hartstikke allergisch.”
 

Lees ook
‘Dit is waarom je kinderen nooit een geheim moet vertellen’ >
 

Honden

Over honden gesproken, Hannah (43) kijkt in het vervolg wel uit voordat ze iets zegt over de twee Duitse herders van haar buren. “Nadat de twee beesten van onze aardige, maar nogal asociale buren weer eens de hele dag hadden zitten blaffen, verzuchtte ik tegen mijn man dat ik die kuthonden zat was. Niks voor mij om zo’n woord te gebruiken, maar ik had het echt gehad. Robbert deed er nog een schepje bovenop door te zeggen dat ze wat hem betrof morgen dood mochten.” Elders in de kamer ving Lucas (7) die informatie op. “Ik schaamde me kapot toen hij de volgende dag in de tuin aan mij vroeg of ‘die kuthonden’ al dood waren. Ik weet zeker dat de buren het hebben gehoord, al hebben ze er nooit iets over gezegd.” 
 

Ongezouten mening

Het past dus niet eens bij Hannah om zoiets te zeggen over een ander. “Ik probeer juist altijd netjes te praten over andere mensen en over de vriendjes van Lucas en mijn oudste zoon Jarno (10). Ook al zitten er een paar ettertjes tussen die ik niet zal missen als de vriendschap morgen wordt verbroken. Maar ik wil niet dat Lucas en Jarno hetzelfde meemaken als ik vroeger.

Mijn vader vond het nodig over alles en iedereen een mening te hebben. Zijn moeder was gestoord, zijn broer een homo en van de familie van mijn moeder deugde al helemaal niks. Zijn eigen vrienden waren meestal leuk, maar daar kon ook ineens iemand tussen zitten waar geen spaan van heel bleef, waarna mijn vader de week erop weer vrolijk met hem ging wielrennen.

Ik kon als kind niks met die ongezouten mening, en ik weet nog precies hoe vervelend ik het vond als ik hem tegen mijn moeder iets negatiefs hoorde zeggen over een vriendinnetje dat ik mee naar huis had genomen. Dan voelde ik me bezwaard als ik toch met dat meisje afsprak. Of als ik het leuk vond om bij oma te zijn – die vond hij immers gestoord. Er zat vast meer nuance in zijn oordeel dan ik heb onthouden, maar ik was te jong om dat te horen.”
 

Not in the front of the kids

Jammer genoeg voor Hannah, houdt echtgenoot Robbert zich niet altijd aan haar regels. “Hij roept soms dingen die ik niet geschikt vind voor kinderoren. Dat hij liever doodgaat dan dat hij een weekendje weg moet met zijn ouders, bijvoorbeeld. Of dat het niet zo raar is dat die-en-die gescheiden zijn, omdat zij een droge doos is. Ik schrik echt van die opmerkingen. ‘Niet waar de kinderen bij zijn’, is altijd mijn eerste reactie. Of eigenlijk: Not in front of the kids, maar Jarno krijgt nu Engels op school, dus deze strategie is uitgewerkt.”

Niet dat het altijd makkelijk is netjes over anderen te praten, maar Hannah doet haar best. “Soms moet ik die glimlach bijna op mijn gezicht boetseren als ik tegen de kinderen zeg dat het zo lief is van oma dat ze een dagje mee mogen naar de stacaravan. Dat is niet lief van oma, dat is puur omdat zij met haar kleinkinderen wil pronken bij de andere bejaarden op de camping. Aan het einde van zo’n dag zijn Jarno en Lucas onhandelbaar als gevolg van al het snoepgoed en als ik vraag wat ze hebben gedaan, hoor ik over de ene koffievisite na de andere. Maar ik speel braaf toneel en doe of ik het allemaal hartstikke leuk vind.”
 

Wereldvreemde zieltjes

Merel (47) doet daar niet aan. Tweeling Kiki en Sven (7) krijgen van alles mee. “Zelfs toen ik vorig jaar een knobbel in mijn borst ontdekte, bespraken mijn vriend Ivo en ik dat gewoon aan de keukentafel. Iets wat je niet vertelt, wordt alleen maar eng voor de kinderen, dacht ik. Daar kwam ik wel van terug. ’s Nachts werd ik wakker omdat Kiki zich aan me vastklampte en huilde dat ik niet dood mocht gaan. Die knobbel bleek niks te zijn, maar het kostte me drie weken om mijn dochter ervan te overtuigen dat ik niet terminaal was. Sindsdien let ik beter op wat ik zeg.”

Althans, waar het zaken betreft die nachtmerries of ander kinderleed veroorzaken. “Verder houd ik niks achter voor mijn kinderen. Waarom zou ik? Ik pas ervoor twee wereldvreemde zieltjes af te leveren die op hun twintigste tot hun verbijstering ontdekken dat het leven niet altijd even leuk is. Welkom in de realiteit.”
 

Dit artikel heeft eerder in Kek Mama gestaan.

Meer Kek Mama? Schrijf je hier in voor de nieuwsbrief >