Stop de tijd: álles over de ontwikkeling van je kind per leeftijd

Redactie Kek Mama

5 september, 2021 - 22:20

Leestijd: 8 minuten

Een handig overzicht.

De ontwikkeling van kinderen per leeftijd

We kunnen het niet vaak genoeg zeggen: geniet van élk moment. Voor je het weet is je kersverse en aanhankelijke baby veranderd in een zelfstandige scholier die het liefst twee meter achter je loopt. Gelukkig kun je in de tussentijd genieten van een hoop mijlpalen: van de eerste glimlach tot het wisselen van melktanden. Hoe snel je kind zich ontwikkelt, is heel persoonlijk. Maar over het algemeen is de ontwikkeling van kinderen te verdelen in elf fases. De eerste negen ontwikkelingsfasen – van baby tot schoolkind – vind je hieronder. Maar let op: dit gaat om een gemiddelde.

0-1 maanden

Slapen, drinken, plassen en poepen: het is zo’n beetje het enige wat je baby de eerste maand doet. Een pasgeboren baby slaapt gemiddeld zeventien uur per dag. Wat je baby ook héél veel doet, is groeien. De eerste week verliest hij maximaal tien procent van zijn geboortegewicht, maar daarna groeit-ie als kool. In de eerste maand zuigen baby’s veel: aan de borst, fles, speen of je pink. Het duurt even voordat een baby alles om zich heen scherp ziet. De eerste maand zijn de eerste twintig tot dertig centimeter scherp, de rest is wazig. Aandacht, structuur en rust is waar je baby voornamelijk behoefte aan heeft.

1-4 maanden

Als het op de hoeveelheid slaap aankomt, verandert er weinig. Baby’s slapen in deze fase nog steeds gemiddeld zeventien uur per dag. Met jouw nachtrust gaat het wat minder. Dit is het moment waarop de gebroken nachten je meestal beginnen op te breken. Goed om te weten: ook dat is een fase. En wedden dat je alles weer vergeet als je baby – gemiddeld tussen de vier en zes weken – steeds vaker naar je lacht? Vanaf een maand of twee krijgen baby’s wat meer kracht. Ze houden hun hoofdje iets beter rechtop en draaien hun ogen en hoofd mee als jij beweegt. Door je kind regelmatig op z’n buik te leggen, trainen ze hun rug- en nekspieren.

4-8 maanden

In deze fase gaat de ontwikkeling van kinderen razendsnel. Zo mag je baby tussen de vier en zes maanden – naast de melkvoeding – voor het eerst vaste voeding proberen. Je merkt dat je kind daar klaar voor is als hij vaak smakkende geluidjes maakt of continu het eten uit je mond kijkt. Nog zo’n moment: gemiddeld komt rond de zes maanden het eerste tandje door. Dat kan trouwens ook eerder of later zijn, dus geen paniek als het even duurt.

Ook kan je baby zich in deze fase wat zelfstandiger bewegen. Omrollen, tijgeren, zitten of zelfs kruipen: het gaat steeds makkelijker. Geluidjes veranderen steeds vaker in gebrabbel. Dat gebruiken ze trouwens ook om op jouw gezichtsuitdrukking te reageren. Waar het zicht van je kind de eerste maand nog beperkt is, ziet hij tussen de vier en acht maanden steeds scherper en meer diepte.

Tussen de zes en negen maanden leert een baby het verschil tussen vreemden en bekenden en kan hij wat eenkennig worden. Dat betekent ook dat-ie bij vreemden soms angstig kan reageren. In het begin van deze fase slaapt je kind overdag nog drie keer, maar aan het eind doen ze één slaapje minder. Misschien slaapt hij ‘s nachts al op z’n eigen babykamer.

8-12 maanden

Geloof het of niet, maar je kind is na deze fase officieel baby-af. En dat merk je aan alles. Zo beginnen kinderen van deze leeftijd motorisch steeds sterker te worden. Ze gaan staan, trekken zich op aan de tafel en lopen soms langs meubels.

Je baby herkent en begrijpt steeds meer woordjes, waaronder ook z’n eigen naam. Sommige kinderen zeggen al woordjes voor hun eerste verjaardag, bij anderen duurt het wat langer.

Minder leuk voor jou: kinderen slapen in deze periode wat onrustiger en worden vaak tussentijds wakker. Je kind heeft ’s nachts geen voeding meer nodig. Ook overdag kun je borst- of flesvoeding steeds meer vervangen voor echte maaltijden.

Lees ook
Kindermaten: waar je écht op moet letten als je kinderkleding koopt >

1-2 jaar

Wáár blijft de tijd? Het eerste jaar met je baby is voorbijgevlogen. Een kind dat geen baby, maar ook nog geen peuter is, noemen we een dreumes. Een van de grootste veranderingen in deze fase van de ontwikkeling is dat kinderen steeds duidelijker brabbelen. Hoe snel dat gaat, is enorm verschillend. Over het algemeen leren ze ongeveer drie nieuwe woorden per dag.

Met een dreumes is het soms diep in- en uitademen, want ze hebben een sterke eigen wil. ‘Zelluf doen’ is dan ook een veelgehoorde uitspraak. Ook imiteren ze graag het gedrag van anderen en hebben ze meer interesse in de kinderen om hun heen.

Als het op slapen aankomt, verandert er ook veel. Zo doet je kind overdag nog maar één dutje en slaapt-ie ’s nachts ongeveer twaalf uur. Andere mijlpalen: je dreumes leert lopen, eet met de pot mee en drinkt uit een beker.

2-3 jaar

De peuterpuberteit is aangebroken, en dat is best pittig. Denk aan driftbuien en eindeloze herhalingen van het woordje ‘nee’. Tip: negeer negatief gedrag en beloon het positieve. Een andere ontwikkeling: kinderen worden gemiddeld tussen de twee en drie jaar zindelijk. Ze kunnen steeds beter zelf aangeven dat ze moeten plassen of poepen.

Praten gaat met stappen vooruit. Over het algemeen kennen peuters ongeveer drie woord-zinnen. Ook tekenen (lees: krassen), rennen, springen en traplopen gaat ze wat beter af. In deze fase kun je samen oefenen met aan- en uitkleden. Peuters spelen graag buiten, maar samen spelen is nog lastig. Ze vinden het moeilijk om zich in een ander te verplaatsen.

3-4 jaar

We spreken nog steeds van een peuter, maar er verandert wel een hoop in de ontwikkeling van kinderen. Zo komt er (meestal) een eind aan het slaapje overdag. De basisschool komt dichterbij dus zelfstandigheid wordt belangrijker. Nu is het bijvoorbeeld handig om je kind te leren om z’n eigen schoenen en jas aan te trekken en zijn billen af te vegen.

Hoewel hun woordenschat steeds groter wordt, is ‘waarom’ het favoriete woord van peuters. Kinderen tussen de drie en vier jaar zijn nógal nieuwsgierig en willen precies weten hoe alles werkt. De cognitieve ontwikkeling van kinderen van drie en vier gaat razendsnel: ze zijn zelfstandiger en kunnen langer alleen spelen. Ook groeit hun fantasie en hebben ze soms last van angsten, zoals monsters onder het bed. In deze fase gaat spelen met andere kinderen, het liefst twee, steeds beter. Vooral rollenspellen, zoals politie en boef, zijn een groot succes.

4-6 jaar

Ja, dat is even slikken: je kind gaat nu officieel naar de basisschool. Daar leren ze een hoop nieuwe vaardigheden. Al die nieuwe indrukken zijn best vermoeiend, dus kijk er niet van op als je kind wat prikkelbaar is. Dit kan ervoor zorgen dat je kind af en toe in z’n broek plast of begint met duimen.

De tandenfee is er maar druk mee, want in deze fase begint het wisselen van melktanden. Een andere ontwikkeling bij kleuters: ze raken meer geïnteresseerd in hun lichaam en identiteit. Dat uiten ze bijvoorbeeld door doktertje of vader-en-moedertje te spelen. Tijdens het spelen nemen ze steeds meer risico’s: klimmen, fietsen en springen van grote hoogtes. Goed opletten, dus.

6-12 jaar

In deze periode is de ontwikkeling van je schoolkind bijna niet bij te houden, zo snel gaat het. In het begin, tussen de vijf en zes jaar, nemen kinderen wat meer afstand van hun ouders, en dan vooral hun moeder. Tegelijkertijd ontwikkelen ze steeds meer vriendschappen. Kinderen belanden in een emotionele rollercoaster: ze begrijpen meer, ontwikkelen een schaamtegevoel, ontdekken angsten, kunnen oordelen en conclusies trekken.

Kinderen tussen de zes en twaalf belanden vaak in een groeispurt. Zo’n veranderend lichaam is best even wennen en zorgt soms voor groeipijnen. Je kind is preutser en voelt zich misschien wat ongemakkelijk om bloot te zijn. In deze fase ontwikkelen ze ook hun zelfbeeld, durven ze minder vragen te stellen en worden ze voor het eerst verliefd (maar of ze dat met je delen is een tweede). 

Bron: Ouders van Nu, Themanieuws

Meer Kek Mama? Neem nu een abonnement en profiteer van leuke aanbiedingen!