Eerste kerstdiner op school: ‘Een halfuur later belde zijn juf’
Het is spannend, zo’n eerste kerstdiner op school. En dan kan je kleine in al z’n enthousiasme de festiviteiten íets te ver door trekken.
Sophie weet er alles van: met je ex één lijn trekken in de opvoeding is een drama want hij vindt dit en jij vindt dat. “Bestaat er ook een stoomcursus loslaten?”
Zijn armen bungelen naast zijn slungelige lichaam, zijn hoofd is gebogen. Het is maandagochtend en mijn elfjarige zoon moet naar school. Hij staat in de tuin en over zijn prepuberwangen biggelen dikke tranen. “Ik ga niet”, zegt hij. “Wel naar school hoor, maar daarna niet naar papa.” Zijn broertje van negen zucht diep. “Ik ga wel in mijn eentje”, zegt hij met een trillip. “Ik vind het niet leuk, maar anders vind ik het zielig voor papa.”
Het is drie jaar na de scheiding en nog steeds is het hartbrekend. Niet de scheiding zelf – die is sinds kort helemaal afgerond. De opvoeding van de kinderen is een ander verhaal. Ex is nogal van de duidelijkheid: hij bepaalt de regels en de kinderen dienen die klakkeloos te volgen. Hij duldt geen tegenspraak. Ik ben meer van het overleg. We hebben wel afspraken.
Gamen is prima, maar pas als je huiswerk af is, eerlijk zijn, vertellen waar je bent, netjes dankjewel zeggen, en meer van die vanzelfsprekendheden. Hoe meer je je kinderen loslaat, hoe dichterbij ze blijven, is mijn opvoedadagium. Waarbij ik loslaten uiteraard niet verwar met verwaarlozen: ik controleer het liefst tien minuten na hun vertrek of hun jassen wel aan de schoolkapstok hangen als ze alleen naar school fietsen.
Mijn zoons zijn heel gelukkig op de dagen dat ze bij hun vader zijn. Maar dat bij mama andere regels gelden dan bij papa, is lastig schakelen. Zeker voor de oudste, een bijna-puber die steeds vaker in opstand komt tegen de regels van zijn vader.
Eén van die regels: wat je bij papa krijgt, blijft bij papa. Zelfs al heb je het gekocht van je eigen zakgeld. Dus spaart mijn jongste zoon voor een tweede PlayStation-game, omdat hij er ook bij mij mee wil spelen. Het oxboard dat mijn oudste kreeg voor zijn verjaardag, verstoft in een kast bij zijn vader – hij woont nu eenmaal het grootste deel van de tijd bij mij. Zelfs hun fietsen dienen bij papa te blijven, waardoor bij mij noodgedwongen twee Marktplaats-exemplaren staan. De kleren die ze van papa krijgen: verboden aan te trekken wanneer ze naar mij verkassen. Enige versoepeling is onbespreekbaar.
In badjas neem ik plaats op de trampoline voor een goed gesprek. “Als je er bent is het vast hartstikke fijn”, zeg ik. “Dat is het uiteindelijk altijd, en je kunt me toch altijd appen?”
“Oké, ik ga”, zegt hij. “Maar als-ie maar niet denkt dat ik mijn laptop daar achterlaat; ik heb hem zelf gekregen en neem hem mooi mee terug naar óns huis.”
Wanneer zijn broertje tien minuten later met zijn zware logeerrugzak de deur uit wandelt, doe ik mijn stinkende best vrolijk te zwaaien. Loslaten, spreek ik mezelf inwendig toe, dat is het enige wat ik kan doen voor de jongens.
Zelf verloor ik als zesjarige mijn vader uit het oog toen mijn ouders scheidden. Daar heb ik één ding van geleerd: hoeveel fouten de andere ouder ook maakt in jouw ogen, je kinderen houden van jullie allebei. Mijn ex mag er opmerkelijke regels op nahouden; voor mijn kinderen blijft hij papa. Ze willen echt wel naar hem toe, ze willen alleen liever niet weg bij mij. En laten we wel wezen: ik maak in de ogen van mijn ex ongetwijfeld ook de nodige fouten.
“Zodra ze oud genoeg zijn, beslissen ze zelf wanneer ze bij wie zijn”, sust vriendin L. als ik haar bel. Ze is zelf gescheiden en heeft al wat oudere kinderen. “En uiteindelijk zijn ze prima in staat te zien wat goed is en wat niet. Laat los, blijf positief over hun vader; ze komen er wel doorheen. Die van mij zijn toch ook prima opgedroogd?”
Ik word steeds beter in dat loslaten. Het gemis wordt ook steeds minder op de dagen dat de jongens bij hun vader zijn. Maar sommige opvoedkwesties en -ergernissen blijven lastig. Dat ik ze in een nieuwe polo aflever bijvoorbeeld, en in een te klein T-shirtje terugkrijg.
Of dat ik restjes vruchtenhagel en roze koek terugvind in hun broodtrommels, terwijl ik mijn stinkende best doe ze een beetje verantwoord te eten te geven en het schoolprotocol fruit en snoeptomaten voorschrijft. Zijn de kinderen drie dagen bij papa geweest, kan ik eerst twee dagen achterstallig huiswerk met ze inlopen. Kinderfeestjes komen structureel voor mijn rekening, want de enige keer dat ik het aan hem overliet is de hele verjaardag nooit gevierd.
Tijdens de eerste zomervakantie met papa en zijn nieuwe vriendin leerden mijn kinderen duiken in een ondiep zwembad. En toen onze oudste besloot vegetariër te worden, moest-ie bij zijn vader verplicht meedoen met gourmetten.
Laat dan maar eens los; ik zoek er nog steeds een stoomcursus voor. Toch gaat het steeds beter. Omdat mijn kinderen zelfstandig worden, dat vooral, maar ook omdat het natuurlijk wel irritant is dat ze in versleten kleding thuiskomen en driekwart van de tijd niet met hun eigen speelgoed kunnen spelen, maar nou ook weer niet van levensbelang.
Meer Kek Mama?
In de voordeelshop vind je de leukste uitjes en producten met extra korting. Wel zo fijn.
Vriend W. zit in een stroef verlopende scheiding, en worstelt zo mogelijk nog harder met de opvoedstijl die zijn ex erop nahoudt. “Komen ze terug van een week bij hun moeder, zitten ze tollend van de slaap aan tafel.” Zijn achtjarige dochter mag bij haar moeder om half tien naar bed, tegelijk met haar twaalfjarige broer, met tot gevolg dat ze de eerste twee dagen bij papa niet te harden is.
“Mijn zoon mocht bij mama een half glas wijn drinken, vertelde hij. En hij heeft twee nachten bij het zusje van mama gelogeerd.” Ik frons mijn wenkbrauwen bij zijn verhalen en hoop dat nog niet de helft ervan waar is. “Me erover opwinden heeft geen zin, dat maakt de relatie met mijn ex er niet beter op.”
Ook vriendin H. is gestopt met discussiëren over de opvoeding. “Het zet geen zoden aan de dijk: na drie jaar gescheiden opvoeden zitten de kinderen nog steeds het hele weekend op de iPad als ze bij papa zijn. En hoewel ze de helft van de schoolvakanties bij hem zijn, zijn ze nog nooit met hem op vakantie geweest. Veel te lastig, vindt mijn ex. Wanneer ik met de kinderen ga kamperen, boekt hij twee weken in een Thais vakantieresort voor zichzelf. Zijn tijd met de kinderen besteedt-ie uit aan elektronica: niemand is zo’n Minecraft-pro als mijn zevenjarige zoon – met dank aan zijn vader.”
Vriendin S. wordt na jaren nog steeds woedend als haar jongste dochter weer eens onder de eczeem thuiskomt, terwijl haar ex dondersgoed weet dat ze allergisch is voor tomaten. “En ik hem maar keer op keer haar voedingsschema mailen; hij neemt de zorg totaal niet serieus.”
Dat laatste verwijt lijkt een typische vrouwenkwaal, vindt vriend Q. “Ik kan op mijn kop gaan staan, het is toch nooit goed wat ik doe. Hoeveel schermtijd de kinderen van me krijgen, als we een keertje pizza bestellen, het biertje dat ik drink in hun bijzijn – mijn ex werpt het me allemaal voor mijn voeten. Terwijl je míj echt niet zal horen over het zoveelste vriendje dat ze voorstelt aan de kinderen, of het schoolgeld dat ze niet betaalt ondanks de torenhoge kinderalimentatie die ik elke maand mag afdragen.”
Hij heeft een punt, vindt vriendin S. “Op papier vind ik prima dat mijn kinderen net zoveel tijd met hun vader doorbrengen als met mij. We hebben samen voor ze gekozen, we zijn samen verantwoordelijk en ze houden van ons allebei evenveel. Toch vind ik het tegennatuurlijk dat ik sinds mijn scheiding de opvoeding deels uit handen moet geven.
Onze kinderen komen uit mijn lichaam, ik heb ze alle drie een halfjaar gevoed, ík ben degene die het ruikt als ze ziek worden. Natuurlijk kunnen vaders ook zorgen, maar moederinstinct valt niet te evenaren. Ik zie een gevaar al op tien kilometer afstand; mijn ex pas op het moment dat het bijna te laat is. Híj laat ze doorrennen tot ze oververmoeid zijn en klaagt vervolgens bij mij dat ze onhandelbaar zijn.
Bovendien is het onrustig, die voortdurende huizenwissels. Als ik het in mijn eentje voor het zeggen had, zouden mijn dochters volledig bij mij wonen en regelmatig op stap gaan met papa. Veel duidelijker. Al wil mijn ex omgekeerd waarschijnlijk precies hetzelfde.”
Mild en redelijk blijven is het credo, vindt vriendin L. “Want ook al is het af en toe even slikken, me opwinden over zaken waarop ik geen enkele invloed heb heeft geen zin. En mijn kinderen houden er heus niks aan over. Het is nu eenmaal de consequentie van scheiden. Dat ze op zijn dagen voor joker lopen, te veel gamen en niet zo gezond eten als ik zou willen, neem ik maar voor lief. Ik ben al blij dat ik niet de rest van mijn leven naast mijn ex op de bank hoef te zitten. Kwestie van mijn zegeningen tellen.”
Dit artikel heeft eerder in Kek Mama gestaan.
Lees ook: 15 Opvoedkwesties die iedereen herkent na de scheiding >