Eerste kerstdiner op school: ‘Een halfuur later belde zijn juf’
Het is spannend, zo’n eerste kerstdiner op school. En dan kan je kleine in al z’n enthousiasme de festiviteiten íets te ver door trekken.
Denk je een leuke man geschaakt te hebben, krijg je zijn moeder erbij. “Als hij thuiskomt van zijn werk, gaat-ie eerst di mámma bellen.”
Ze had het kunnen weten: hij stond zelfs met zijn moeder op zijn Tinder-profel. Maar ze negeerde de rode vlaggen en nu runt Bianca (36) een samengesteld gezin met een moederskindje van veertig. Is het huishouden de grootste bron van ruzie binnen relaties, bij Bianca is het met stip op één haar schoonmoeder. “Minstens twee keer per week hebben we er ruzie over. Mijn dochters van tien en elf noemen oma gekscherend di mámma, naar de Italiaanse moeders uit maffiafilms, die hun criminele zonen behandelen of het baby’s zijn en hun gezin bestieren tot ze sterven. Soms lijkt het wel of mijn vriend een relatie heeft met haar, in plaats van mij. Het is om krankzinnig van te worden.”
Natuurlijk viel het haar in het begin van hun relatie wel op dat haar vriend zijn moeder wat veel belde. “Sterker nog: tijdens onze eerste date greep hij naar zijn telefoon zodra ik eventjes ging plassen. ‘Even mama bellen hoor,’ zei hij, ‘die zit nagelbijtend op de bank op verslag te wachten.’ Ik dacht dat het een grapje was: mijn moeder wist niet eens dat ik überhaupt aan het daten was.” Maar het was geen grapje. Bianca’s vriend bleek besties met zijn moeder. “Aandoenlijk, vond ik eerst nog. Logisch ook, want enig kind. Maar sinds een jaar wonen we samen – hij heeft ook nog een zoontje van vier – en hij spreekt haar elke dag. Meerdere keren. Wanneer hij thuiskomt van zijn werk, krijg ik een vluchtige kus en belt hij eerst zijn moeder om de dag door te spreken. ’s Avonds belt zij hem vaak nog een keer. Om te vertellen dat ze All you need is love heeft gekeken, of zo leuk heeft gekletst met een vriendin. Bel lekker in de auto vanuit je werk naar huis, denk ik dan. Zo heeft niemand er last van en heeft hij toch zijn tijd met haar. Maar dat vinden ze niet voldoende. Geen wonder dat zijn vader tien jaar geleden aan zijn stutten trok; voor hem had ze toen vast al dertig jaar geen tijd meer.”
Eva (34) woont ook samen met een moederskind: “Maak ik een keertje stoofvlees, krijg ik te horen dat de versie van zijn moeder toch echt veel lekkerder is. Zijn we op vakantie in Frankrijk, wil hij per se eten bij die ene auberge waar hij als tiener altijd met zijn moeder kwam. Als zijn zoon ziek is, belt hij haar, voordat hij van mij aanneemt dat een doorgesneden ui naast het bed prima helpt bij een verstopte neus. Hoezo een typisch gevalletje ‘oma weet het beter’? Ik breng verdorie zelf twee dochters groot; ik weet heus wel hoe je voor een ziek kind moet zorgen. Maar elke ruzie die we hebben over zijn ziekelijke relatie met zijn moeder, strandt in onbegrip. Hij heeft altijd een goede band gehad met haar, zegt hij dan. Ik zou zelf toch ook willen dat mijn dochters me later dagelijks bellen, wanneer ze het huis uit zijn? Nou: nee dus, niet per se.
Ik vraag me af of zijn moeder eigenlijk wel op dat intensieve contact zit te wachten. ‘Papkind’, zei ze eens gekscherend, toen hij haar tijdens een etentje vroeg hoelang de kip in de oven moest. ‘Gelukkig heeft hij jou.’ Het is oprecht een doodlief mens. Accepteert mijn kinderen als haar eigen vlees en bloed en staat altijd voor ons klaar. Legt verse broodjes op het aanrecht als we terugkomen van vakantie, vangt de hond op tijdens wintersport… En toen we een caravan hadden gekocht, stond ze een week later op de stoep met op maat genaaide gordijntjes. Afzichtelijk, maar ik kon het niet over mijn hart te verkrijgen ze af te wijzen. Dus heb ik de hele zomer tegen een of ander truttig paisleymotiefje aan liggen loeren. Eerste kerstdag vieren we bij haar, en ik zie er nu al tegenop. Niet vanwege haar hoor, maar vanwege hém. Want op tweede kerstdag bij míjn familie krijg ik gegarandeerd te horen dat de hazenpeper van zijn moeder toch echt veel beter was dan de rollade van de mijne. Ik haal het niet eens meer in mijn hoofd om uitgebreid te koken thuis; ik kan het immers bij lange na niet zo goed als mijn schoonmoeder – al zou ik er een Michelinster voor krijgen.”
De man van Vera (35) was er maar meteen duidelijk over toen ze elkaar tien jaar geleden tegenkwamen: als een vrouw ooit oud met hem wilde worden, moest ze wel op zijn moeder lijken. En verdomd: zelfs uiterlijk komt Vera in de buurt. Of ze zeker wist dat ze hierop zat te wachten, vroegen haar vriendinnen bezorgd. “Maar ik was eigenlijk alleen maar blij met haar nadrukkelijke aanwezigheid in ons leven. Mijn moeder overleed toen ik negen was, en mijn schoonmoeder vulde de plek die ik al zo lang als een leegte had ervaren.” Vera’s man woonde zelfs bij zijn moeder, toen ze hem ontmoette tijdens het uitgaan. “Hij was 29 en had net een relatie verbroken, zijn moeder was een weduwe met torenhoge lasten. Dus was hij in zijn oude kamer getrokken en zat ik voor ik het wist elk weekend bij zijn moeder op de bank. Op mijn 25e.”
Zijn oude kinderkamer verruilde hij snel voor de woning van Vera. “Zo ziekelijk is hun relatie ook weer niet, het is er meer een van beste vrienden. Hij vertelt haar alles, óók over ons. Elke ruzie of woordenwisseling, dat het zwanger worden lastig ging, de dromen die we samen hebben en zelfs details over ons seksleven; ze komen allemaal bij haar terecht. Onze vakantiebestemmingen zoekt hij uit met haar, want ze gaat iedere zomer mee en ik vind elke plek wel prima als de zon maar schijnt. Ze is ook míjn beste vriendin. En die vakanties samen vind ik trouwens niet alleen gezellig, maar ook reuze praktisch, want ze zorgt met liefde voor onze dochters van zes en zeven, terwijl wij het nachtleven van Ibiza onveilig maken, of de après-ski in Oostenrijk. Mijn schoonmoeder is de moeder die ik niet meer heb, al realiseer ik me ook wel dat ik mijn eigen moeder nooit zo dichtbij had laten komen.”
De Italianen hebben een heuse term voor mannen die op volwassen leeftijd afhankelijk blijven van hun moeder: mammoni. De Italiaanse Hoge Raad bepaalde drie jaar geleden zelfs dat Italiaanse vrouwen een gegronde reden hebben om hun huwelijk te ontbinden als hun man na de bruiloft een te hechte emotionele band met zijn moeder houdt. Dertig procent van de Italiaanse scheidingen zou inmiddels komen door buitensporige bemoeienissen van de schoonmoeder, als we de voorzitter van de Italiaanse vereniging van echtscheidingsadvocaten Gian Ettore Gassani moeten geloven.
Lees ook ‘Ik was jaloers op mijn vrouw omdat onze zoon een moederskindje is’ >
Ook Imke (40) liet haar man om die reden in de steek: “Nou ja, ik liet hem niet echt in de steek natuurlijk, ik liet hem achter bij zijn moeder”, zegt ze. “Ik dacht dat ik met een volwassen kerel was getrouwd. Met een krachtig karakter en een hart van goud: een man met wie ik een stabiel gezin kon stichten.” Dat hij puntje bij paaltje toch iets minder zijn mannetje stond, bleek toen hij het koopcontract van hun woning niet durfde te tekenen voordat hij het huis eerst aan zijn moeder had laten zien, en hij haar de kleur van zijn nieuwe leaseauto liet kiezen. “Een goede band met je moeder is tot daaraan toe, maar dat haar inmenging in zijn leven doodleuk doorging toen we drie kinderen rijker waren, was voor mij het begin van het einde. Ze kwam bijna dagelijks bij ons over de vloer en nam mijn complete huishouden over. Had ik net de aardappels opgezet, goot zij ze af omdat ze vond dat ik er te veel water bij had gedaan. Had ik mijn kinderen aangekleed, trof ik ze een halfuur later aan in een andere outfit. Ze heeft het zelfs een keer gepresteerd mijn keukenkastjes opnieuw in te delen toen ik weg was.
En als je denkt dat mijn man mijn kant koos toen de bom op een dag barstte: vergeet het maar. Niemand valt zijn moeder af, ook zijn eigen vrouw niet. Hij koos – voor de zoveelste keer – haar kant, en toen ik woedend de kamer uitliep, kuste ze hem op zijn mond. Mijn schoonvader stond erbij en keek ernaar. Ik ging nog net niet over mijn nek.” Er zat meer scheef in hun relatie, zegt Imke nu, maar de band tussen mammoni en zijn moeder was de doorslaggevende reden dat ze haar man drie jaar geleden verliet. “Een win-win-win-situatie. Ik was verlost van de eeuwige bemoeizucht, mijn man had volledig vrij spel met zijn moeder, en zijn moeder had haar oogappeltje weer onder haar vleugels. Voor de kinderen is het feest dat ze om het weekend bij oma en opa gaan logeren – al is het bijna altijd met papa erbij. Zijn zus komt er al jaren niet meer over de vloer, die vindt de situatie ook maar freaky.”
Het vraagt ook wel een bovenmenselijke dosis incasseringsvermogen, zo’n moederskindje in je bed, vindt Gertine (38). “Eigenlijk was ik er klaar mee toen mijn schoonmoeder direct na de bevalling van mijn jongste zoon, mijn kind uit de armen van de kraamverzorgster rukte voordat ik hem zelf nog maar echt had vastgehouden. Nadat ik was gehecht met mijn zoon op mijn borst, ging ik even douchen terwijl de kraamhulp met mijn man onze zoon aankleedde. Toen ik terugkwam, was mijn schoonmoeder al gearriveerd om haar kleinkind te bewonderen – waarna het tafereel zich voltrok. Ik in tranen, zij verbaasd, en mijn man onhandig ernaast, zonder enig idee hoe hij dit moest oplossen. Gelukkig kwam de kraamhulp tussenbeide, waarna mijn man zich herpakte en tegen zijn moeder zei dat het misschien wat vroeg was voor bezoek.
Ze bedoelt het niet eens slecht, haar opdringerige gedrag: mijn schoonmoeder is gewoon een op en top familiemens. Bij mijn zwager gedraagt ze zich precies hetzelfde. En er zitten ook wel voordelen aan: ze maakt elke week ons huis schoon, staat altijd klaar om de kinderen op te vangen en over het algemeen genomen is ze een gezellige dagelijkse aanwezigheid. Ik vind het wél een dingetje dat ze spontaan onze was doet. ‘Zo, jullie hebben het nog wel gezellig samen’, zei ze toen ze ongevraagd ons bed had verschoond. Hallo, zoiets zeg je toch niet! Aan de andere kant: ze accepteert dat ik mijn grenzen aangeef, net zoals ze na de geboorte van mijn jongste zonder morren weer naar huis vertrok. Oké, om de volgende ochtend wel weer als eerste aan de deur te staan voor beschuit met muisjes, maar toen kon ik het wel weer aan.
Zijn moeder is de belangrijkste vrouw in het leven van mijn man, en al met al vind ik dat wel prima. Ze is een bliksemafleider voor de dingen waar ik mijn vingers liever niet meer aan brand. Zijn vishobby, bijvoorbeeld. ‘Joh schat, die arme beesten; blijf gewoon lekker bij je gezin op zondag’, zegt ze dan. Of zijn door mij zo gehate seizoenkaart voor de plaatselijke voetbalclub, waardoor ik hem al helemaal nooit meer een dagje voor onszelf heb in het weekend. ‘Doe dat ding nou eens weg en kijk eens naar je meisje in plaats van naar die harige kerels’, roept ze steevast. Ze is dikke vriendinnen met mijn moeder, en doordat ze alles wat ze bij ons hoort en meemaakt met min of meer dezelfde intensiteit weer doorbrieft aan haar, scheelt míj dat weer eindeloze telefoongesprekken. Ik zou mijn schoonmoeder voor geen goud willen missen. Bovendien: voor we het weten is ze er niet meer, en praat mijn eigen schoondochter zo over mij. Ik kan maar beter nu het goede voorbeeld geven.” Dit artikel heeft eerder in Kek Mama gestaan. Nog meer Kek Mama? Volg ons op Instagram.