Titia en Younes, eigen beeld
Chronische vermoeidheid, migraine, angst of somberheid: veel vrouwen lopen jarenlang met klachten rond zonder de erkenning te krijgen. Bij Merle Women’s Health kijken de specialisten verder dan de symptomen en staat de hele vrouw centraal.
Kek Mama ging in gesprek met medisch directeur/psychiater Younes Baoutou, Algemeen directeur, gedragswetenschapper, (systeem-)therapeut en hormoonspecialist Titia Sluiter en psychiater Milanne Schaap.
Younes: “Bij ons komen veel vrouwen die al jarenlang met klachten rondlopen waar geen duidelijke oorzaak voor wordt gevonden. Vaak zijn die klachten een combinatie van fysieke en psychische factoren. Helaas wordt er nog te vaak gezegd dat het ’tussen de oren zit’, hoor je dat lang genoeg kan je daar ook ziek van worden. Je geest en je lichaam zijn met elkaar verbonden. Heb jij bijvoorbeeld ADHD en jarenlang opgejaagd geleefd, kan je uiteindelijk ook fysieke (somatische) klachten ontwikkelen, zoals hartproblemen. Vrouwen met autisme kunnen de klachten, mede door hun vrouwelijke hormonen, beter camoufleren dan mannen. Uiteindelijk betalen ze daarvoor vaak een hoge(re) prijs en kunnen ze ook lichamelijke klachten ontwikkelen door jarenlange overprikkeling.”
Titia: “Wat opvalt is dat vrouwen vaak met een combinatie van fysieke en psychische klachten bij ons komen. Een voorbeeld: een vrouw komt met onbegrepen klachten, heeft een lange geschiedenis van algeheel ziek voelen, klachten als migraine, maagklachten, allergieën maar ging van het ‘kastje naar de muur’. Vaak zit er onder al deze klachten een geschiedenis van bijvoorbeeld trauma of neurobiologische problematiek. Je ‘brein’ stuurt immers je hele lijf aan. Klachten kunnen zich fysiek en mentaal maar ook hormonaal uiten. Daarom willen we naar het hele plaatje kijken.”
Milanne: “Vrouwen hebben vaak meer schaamte, zeggen minder snel ‘nee’ en ervaren meer druk, wat hun klachten kan verergeren. Ook lopen ze vaak jarenlang door met sluimerende klachten. Gaan maar door, tot het moment dat het niet meer lukt en ze uitvallen op bijvoorbeeld werk. We zien steeds vaker dat hormonale schommelingen hierin een trigger zijn.”
Vrouwen hebben vaak meer schaamte, zeggen minder snel ‘nee’ en ervaren meer druk, wat hun klachten kan verergeren
Milanne Schaap
Milanne: “De bevalling is zo’n moment. Na een bevalling verandert de hormoonhuishouding van de vrouw snel en het duurt vaak een tijd voordat er een nieuw evenwicht ontstaat. Dat kan je somber maken of angstig. Klachten die al sluimerend aanwezig waren kunnen erger worden. Stel dat jij altijd al dwangmatige of perfectionistische trekken had, dan heb je vaak voor jezelf manieren gevonden om hiermee om te gaan (vaardigheden), maar een baby gaat daar dwars doorheen en heeft z’n eigen planning, waardoor jou vaardigheden niet meer werken en je kunnen ontregelen. Meestal slaap je veel slechter of bijna niet meer, wat ook effect heeft op je mentale gezondheid. Het wordt dan een vicieuze cirkel waarin uitval op het werk en thuis elkaar versterken.”
Titia: “Een ander zeer bepalend moment is de overgang, waarbij het hormoon oestrogeen daalt. Oestrogenen beschermen onder andere tegen hart- en vaatziekten door de positieve invloed op vetgehalte in het bloed en het verwijden van bloedvaten. Tijdens de overgang daalt oestrogeen, wat het risico op hart- en vaatziekten en botproblemen verhoogt. Klachten zoals slapeloosheid nemen toe, en diagnoses zoals ADHD of autisme worden in deze fase vaker gesteld. Eerdere zwangerschapsproblemen, zoals hoge bloeddruk, kunnen terugkeren.”
Titia: “Vrouwen voelen zich vaak verantwoordelijk voor alles, thuis én op het werk. Ze willen alles perfect doen en raken dan overbelast. Dat is ook deels cultureel bepaald: vrouwen hebben vaak van huis uit geleerd zich aan te passen en te zorgen voor anderen. Mannen nemen sneller de ruimte voor zichzelf en voelen zich daar minder schuldig over. Lopen zij over, uit zich dat anders. Vrouwen worden eerder somber en angstig, mannen vluchtten eerder in een verslaving.”
Milanne: “Vrouwen hebben het gevoel altijd aan te moeten staan, altijd beschikbaar te moeten zijn voor hun kind. Deels is dat hormonaal bepaald, deels ook maatschappelijk. Er wordt verwacht dat jij voor je gezin zorgt, het huishouden doet, werkt, sport en een sociaal leven onderhoudt. Het gevoel tekort te schieten is iets wat we veel zien. Bijvoorbeeld: je doet je werk goed, maar thuis loopt het niet lekker. Of andersom. Dat leidt tot schaamte en schuldgevoelens. Waarom lukt het mij niet om alle ballen hoog te houden?”
Younes: “De geneeskunde is vooral gericht op het mannelijk lichaam, terwijl klachten bij vrouwen vaak anders zijn. Bij vrouwen worden hartinfarcten en psychische stoornissen regelmatig gemist door andere symptomen. Medicatie werkt ook anders door vrouwelijke hormonen, waardoor bijwerkingen vaker voorkomen. Een vrouw heeft soms andere medicijnen nodig dan een man.”
De geneeskunde is vooral gericht op het mannelijk lichaam, terwijl klachten bij vrouwen vaak anders zijn
Younes Baoutou
Milanne: “Vrouwen hebben vaak allerlei manieren bedacht om de symptomen te verbergen, waardoor ze ook lang door kunnen lopen met klachten. Hierdoor maskeren ze hun symptomen o.a. uit schaamte voor hun klachten of niet toe willen geven aan het niet kunnen voldoen aan hun eigen eisen en de eisen vanuit hun omgeving en de maatschappij. Dit zijn vaak onbewuste processen op dat moment maar worden tijdens therapie duidelijk.”
Titia: “Wij kijken naar de hele vrouw, niet alleen naar losse symptomen. Als iemand depressief is, wordt er snel een label opgeplakt. Je kan een depressie hebben, maar daaronder kan heel iets anders liggen als ADHD, trauma, hormoonschommelingen of problemen met de schildklier. Een diagnose staat niet op zichzelf, wij kijken ook naar oorzaak-gevolg.”
Als iemand depressief is, wordt er snel een label op geplakt. Je kan een depressie hebben, maar daaronder kan heel iets anders liggen
Titia Sluiter
Milanne: “Bij ons staat erkenning centraal: vrouwen willen gehoord en gezien worden. Vaak komt een vrouw bij ons binnen met een lange geschiedenis van verkeerde diagnoses of het gevoel niet serieus genomen te zijn. We werken niet met vaste protocollen, maar kijken echt naar wat past bij de persoon, waarbij we ons wel aan de richtlijnen houden.”
Younes: “Onze missie is om het hokjesdenken te doorbreken. Als iemand klachten heeft, is er altijd een reden. Of het nu psychisch of fysiek is, het is belangrijk dat er erkenning is. We willen vrouwen het gevoel geven dat ze niet alleen staan.”
Younes: “We willen bewustwording creëren over vrouwenproblematiek en hoe die verschilt van mannenproblematiek. Veel klachten die vrouwen ervaren, worden nog te vaak verkeerd begrepen of niet serieus genomen.”
Titia: “En we willen inzicht geven in de complexe samenhang tussen lichaam, geest en maatschappij. Als vrouwen beter begrijpen hoe hun lichaam en geest werken, is het makkelijker je eigen handleiding te maken.”
Milanne: “Ook hopen we dat we de taboe en de schaamte over psychische klachten rondom de zwangerschap of overgang kunnen verminderen en dat vrouwen eerder om hulp durven te vragen.”
Younes Baoutou
“Ik ben psychiater en medisch directeur bij het Specialistisch expertise Centrum (ASC) als bij Merle Women’s Health (MWH) waar ik onder andere de diagnostiek doe. Ik behandel vrouwen met psychiatrische klachten, vaak in combinatie met onbegrepen of aanhoudende lichamelijke klachten. In mijn werk schrijf ik over onderwerpen zoals medicatie bij psychische problemen.”
Titia Sluiter
“Ik ben al 20 jaar algemeen directeur en oprichter van diverse expertisebedrijven, zoals MEIgroep, ASC autismecentrum en Merle Women’s Health. Mijn achtergrond ligt in pedagogiek en algemene gezondheidswetenschappen, aangevuld met postdoctorale opleidingen in gedragstherapie, diagnostiek en leefstijl. Als docent bij de RINO blijf ik leren en deel ik praktijkervaringen over de mentale en fysieke gezondheid van vrouwen.”
Milanne Schaap
“Ik ben psychiater bij het ASC en Merle Women’s Health waar ik diagnostiek doe en vrouwen behandel met verschillende psychiatrische klachten in combinatie met hormonale problemen. Daarnaast werk ik nog bij de crisisdienst en bij de POP Poli (polikliniek voor zwangeren met psychiatrische klachten). Ik zal dan ook over onderwerpen rondom zwangerschap en psychiatrie schrijven.”
Heb jij een vraag voor Younes, Titia of Milanne? Mail je vraag dan naar redactie@kekmama.nl en wie weet komt deze terug in een column!
Ga voor me-time met Kek Mama Magazine!
Zodra je als moeder denkt dat je alles onder controle hebt, gaat het mis. Het overkwam ook de 32-jarige Fien. Ze maakte een gigantische smakkerd met de fiets, haar peuter én haar baby. Maar dat was volgens haar nog niet eens het ergste, want wat er daarna gebeurde zorgde voor nóg meer frustratie.
Sommige kinderen zijn zó aan hun moeder gehecht dat je bijna zou denken dat er een onzichtbaar touwtje tussen hen in zit. Heb jij zo’n moederskindje? Astrologen beweren dat dit te maken kan hebben met het sterrenbeeld van je kind.
Als moeder zou je je soms het liefst willen opsplitsen om je kind niet achter te hoeven laten, ook al weet je dat ie in goede handen is. Vooral bij oma. Althans, dat hoop je dan altijd maar. Toen Vanessa (35) thuis kwam, was de oppas van haar driejarige zoontje nergens te bekennen..
Kleine financiële misverstanden kunnen onverwacht grote gevolgen hebben voor persoonlijke relaties. Zo betekende een Tikkie van 7,50 euro het einde van een vriendschap voor Elanor.
Eva kreeg toen ze zwanger was hyperemesis gravidarum: extreme misselijkheid en overgeven tijdens de zwangerschap. Alsof dit nog niet erg genoeg was, geloofde haar leidinggevende niet dat ze echt zo erg en zo vaak ziek was en werd ze uiteindelijk ontslagen. Pure zwangerschapsdiscriminatie.
Je zou denken dat de royals alles in huis hebben wat hun hartje begeert én nog een beetje meer. Maar wanneer Koningin Máxima terugblikt op haar tijd als kersverse moeder, doet ze een bijzondere onthulling.
