Bron: Pexels
Steeds meer kinderen en jongeren krijgen de diagnose ADHD, maar deskundigen trekken aan de bel. Volgens hoogleraar orthopedagogiek Laura Batstra (Rijksuniversiteit Groningen) wordt er te snel en te vaak een label geplakt op normaal gedrag. “We moeten oppassen met het medicaliseren van moeilijke fases in het leven.”
Waar het vroeger vooral ging om drukke jongetjes die moeite hadden met stilzitten, lijkt ADHD nu overal op te duiken. Batstra ziet het aantal diagnoses de afgelopen jaren flink stijgen en dat baart haar zorgen. In het radioprogramma dr Kelder en Co van Jort Kelder legt ze uit: “Iedereen vergeet weleens zijn sleutels of heeft concentratieproblemen. Dat betekent niet automatisch dat je ADHD hebt.”
Volgens haar zoeken mensen — ook ouders en leerkrachten — soms te snel een psychiatrische verklaring voor gedrag dat eigenlijk bij het leven hoort. “Als een kind niet helemaal in de pas loopt, is een diagnose soms een manier om meer begrip te krijgen of hulp te regelen. Maar dat normaliseert het idee dat afwijkend gedrag meteen een stoornis is.”
Op school kunnen kinderen met een ADHD-label rekenen op extra ondersteuning: denk aan meer tijd voor toetsen of toegang tot een persoonsgebonden budget. Dat maakt een diagnose aantrekkelijker, erkent Batstra. “Ouders kunnen dan zeggen: ‘Hij kan er niets aan doen, hij heeft ADHD’. Dat haalt de druk van de opvoeding of de persoonlijkheid van het kind af.”
Maar juist die verschuiving vindt Batstra zorgwekkend. “We zetten kinderen sneller in het hokje van ‘stoornis’, terwijl we ook kunnen kijken naar hoe we het onderwijs beter kunnen laten aansluiten op verschillende behoeftes.”
Een ADHD-diagnose leidt vaak tot medicatie, zoals Ritalin. In 2023 slikten zo’n 85 duizend kinderen in Nederland dit middel. Volgens Batstra is dat geen onschuldige ontwikkeling. “Medicatie wordt soms te snel ingezet, terwijl er ook andere manieren zijn om kinderen te begeleiden.”
Ze wijst bovendien op de invloed van sociale media zoals TikTok en Instagram, waar online zelftesten voor ADHD populair zijn. Je kan jezelf diagnosticeren aan de hand van een lijstje symptomen. “Die zijn totaal onbetrouwbaar en geven een vals beeld van wat ADHD echt is. Diagnoses horen niet thuis op social media. Het gaat erom of iemand functioneert naar behoren. Kun je niet meer werken? Lukt het je niet meer om sociale contacten te onderhouden? Alleen in zulke gevallen zou een psychiatrische classificatie gesteld mogen worden.”
In plaats van elk afwijkend gedrag te labelen, pleit Batstra voor meer ruimte in de samenleving — én in het onderwijs. “We moeten leren om diversiteit in gedrag en leerstijl te accepteren en waarderen. Omarm de verschillen. Dat heeft de samenleving juist nodig om goed te kunnen functioneren. Niet alles hoeft opgelost te worden met een diagnose en een pilletje.”
Benieuwd naar het hele interview van Jort Kelder met hoogleraar orthopedagogiek aan de Rijksuniversiteit van Groningen prof. dr. Laura Batstra? Luister het hier.
Mechteld weigert om haar zoon opnieuw te laten testen op ADHD: “Ik dwing geen diagnose af voor mijn hooguit wat drukke zoon, om het de juf wat makkelijker te maken” Je leest het hier.
Bron: NPO Radio 1
Ga voor me-time met Kek Mama Magazine!
We doen allemaal ons best, maar eerlijk is eerlijk: sommige moeders zijn nét een tikkie… intenser. Je weet wel, de moeders die bij elke nies al googelen of het kinkhoest is. De moeders die hun kind een helm willen opzetten om naar de speeltuin te gaan. Grote kans dat als je overbezorgd bent, je sterrenbeeld […]
Iedere week vertelt een leerkracht aan Kek Mama wat ze meemaakt. Deze keer: Juf Anne (47) geeft les aan groep 1/2 en stond met alle ouders op de ouderborrel.
Het contact tussen Jaimie Vaes, Lil Kleine en hun zoon Lío gaat nog altijd moeizaam. Jorik, zoals de rapper echt heet, zou zijn zoon sinds zijn verjaardag in oktober niet meer hebben gezien.
Sabrine (34) had duidelijke regels voor kraambezoek: handen desinfecteren, afstand houden en géén foto’s online. Maar haar schoonmoeder dacht daar heel anders over.
Elsemieke (31) is samen met T (32), moeder van twee zoontjes (3,5 en 1,5) en redacteur bij Kek Mama. Chaotisch, chronisch moe en heeft een brein met 46 tabbladen tegelijkertijd open. Probeert rust in de chaos te vinden, maar met drie mannen in huis is die rust ver te zoeken.
Kijk, we maken allemaal weleens fouten als ouder. Het hoort erbij. Maar sommige gewoontes kunnen — als je ze keer op keer herhaalt — je kind echt schade toebrengen. Emotioneel. Mentaal. En op de lange termijn.
