Je kind heeft geen zin meer om te spelen, maar jij moet echt even je handen vrij hebben. Je pakt de tablet erbij om ze een filmpje te laten kijken en – BAM – je kind lijkt opeens totaal gehypnotiseerd. Welkom in de wondere wereld van peuters en schermtijd.
De cijfers liegen er niet om: kinderen brengen steeds meer tijd door achter een scherm, zelfs de allerkleinsten. Kinderen van 0 tot 6 jaar zitten dagelijks gemiddeld 99 (!) minuten achter een beeldscherm geplakt. Maar wat doet dat eigenlijk met die kleine hersentjes? Laten we eens kijken naar de impact en hoe je als ouder hiermee om kunt gaan.
Stel je voor: vier peuters in een onderzoekssetting, lekker aan het spelen met hun favoriete speelgoed terwijl hun ouders toekijken. Zodra de tablet op tafel komt, is het gedaan met het ‘ouderwetse’ speelgoed en hebben ze alleen nog oog voor Nijntje, Tik Tak of de Teletubbies. Oké so far, so good, want ze reageren nog wel op hun ouders en gaan niet door het lint wanneer de tablet weer wordt weggehaald.
Lees ook – Oogartsen bezorgd: kinderen sneller bijziend door veel schermtijd
Maar dat verandert wanneer de peuters worden blootgesteld aan snellere content zoals Paw Patrol of Cocomelon. Mondjes vallen open, oogjes worden glazig en reageren? Ho maar. “Deze kinderen veranderen nu in een soort kleine zombies”, zegt kinderpsychiater Theo Compernolle, een van de onderzoekers. Wanneer je kind niet meer op jou reageert als ze en filmpje kijken, weet je dat de content te heftig is voor hun kleine breintje. Nederlandse baby-breinspecialist Marion van den Heuvel vertelt hierover: “Als je kind niet reageert dan weet je dat de content te zwaar is. Hij heeft al zijn hersencapaciteit nodig om dit te kunnen bevatten.”
Het echte drama begint pas als de tablet weer uit moet. Bij drie van de vier kinderen begint het huilen en het trekken aan de tablet zodra die wordt afgepakt. De Teletubbies gedag zeggen ging nog wel, maar afscheid nemen van Cocomelon is een ramp. Volgens de experts laat dit een verslavend patroon zien. Dat heeft te maken met hoe de hersenen reageren op die snelle beelden en eindeloze stroom van verhaallijntjes. Voor je het weet, is die onschuldige schermtijd de opstap naar een levenslange strijd tegen schermverslaving. Want laten we even eerlijk zijn, hoeveel van ons als ouders zijn verslaafd aan onze schermpjes? Best wel wat.
En dan is er nog dat moment waarop je even geen zin hebt in een huilbui en de smartphone maar tevoorschijn tovert. We’ve all been there. Toch waarschuwen de experts ervoor: als je kind nu al leert dat troost komt in de vorm van een scherm, in plaats van een knuffel van papa of mama, wat gebeurt er dan als hij puber is? Juist, dan is het niet een knuffel van mama, maar de gamecontroller die het troostmechanisme overneemt. Zo werk je verslavingsgevoeligheid in de hand.
Lees ook – Ellen over schermtijd: ‘Gelukkig wist ik bij Sophia dat de tv aanzetten écht héél handig kan zijn’
Als je na dit alles denkt: “Oké, het moet anders. Maar hoe?”, dan is er gelukkig goed nieuws. Bij deze een boekentip, van ons aan jou. Marije Lagendijk schreef het boek Digitale opvoeding: alles over schermtijd, sociale media en mediawijsheid voor ouders met kinderen van 0-12 jaar. Dit boek is een gids voor alle ouders die zich afvragen hoe ze hun kinderen gezond digitaal kunnen opvoeden.
Lagendijk noemt het niet voor niets ‘digitale zwemles’. Met haar adviezen zorg je ervoor dat je kids niet kopje onder gaan in de zee van schermen, games en apps. Ze bespreekt zowel de risico’s als de voordelen van de digitale wereld (want die zijn er natuurlijk ook) en geeft je praktische tips om je kinderen van jongs af aan mediawijs te maken. Een absolute must read voor alle ouders in de 21e eeuw!
Met deze tips en inzichten kun jij ervoor zorgen dat je peuter niet verandert in een zombie achter het scherm, maar dat je samen op een gezonde manier omgaat met de digitale wereld.
Bron: BNNVARA
In ons Kek Mama magazine lees je de mooiste verhalen, herkenbare columns en de leukste fashion en lifestyle tips. Abonneer je nu voor slechts € 29,95 per jaar en ontvang de glossy als eerste op je deurmat.
Yolanthe Cabau is niet alleen een succesvolle actrice, presentatrice én Kek Mama columnist, maar vooral een liefdevolle moeder. Haar zoontje Xess Xava, die ze samen met ex-man Wesley Sneijder heeft, is haar grote trots. Maar zoals dat tegenwoordig helaas vaker gaat op sociale media, krijgt ook hij te maken met ongevraagde meningen en ongepaste opmerkingen.
Soms doe je als ouders iets waar je later spijt van hebt. Of waar je je enigszins voor schaamt. Zo ook Dilara, die door een actie niet bepaald meer goed bekend staat op de school van haar dochters.
Je kent het wel: je doet even snel een boodschap en tegen de tijd dat je thuiskomt, is er een klein drama ontstaan. Maar dit keer geen omgekieperd pak melk of een kleuter die zijn knuffel kwijt is. Nee, er is ingebroken! Of toch niet?
Als de school belt flitsen er tachtig scenario’s door je hoofd, geen van alle goede. Gelukkig is er niet altijd sprake van rampspoed. Zoals bij Mieke (39), moeder van Merel (15) en Xavi (3).
Marloes (33) is redacteur bij Kek Mama en woont met vriend, peuter (3) en baby (10 maanden) in Arnhem. Ze schrijft in haar columns over hoe ze het hoofd boven water houdt in haar chaotische gezinsleven en de overgang van één naar twee kinderen. Deze week over: de eerste wendag op de basisschool.
Patrick (53) is schrijver van romans en freelance tv-redacteur. Hij woonde over de hele wereld en heeft vijf kinderen. Voor zijn column put hij uit een oneindige bron van even herkenbare als opmerkelijke verhalen over het vaderschap.
