Contact met je moeder verbreken: ‘Het luchtte op, hoewel ik er ook om moest huilen’

Hester Zitvast

21 december, 2023 - 15:03

Leestijd: 7 minuten

Juliëtte (34): “Mijn moeder is een gecompliceerde vrouw, dat dekt de lading misschien nog wel het best. Er is niet één ding wat ik niet zo leuk aan haar vind, het is een hele reeks van nare kanten die ertoe hebben geleid dat we elkaar nu niet meer zien. Het zat er eigenlijk al lang aan te komen. Mijn vriendinnen hebben me zo vaak gezegd dat zij de stekker allang uit het contact zouden hebben getrokken, maar het is wel mijn moeder en daar heb ik er maar één van. Dus bleef ik haar vergeven, keer op keer. Tot afgelopen kerst.

Op elke slak zout leggen

Ik weet niet beter of ze drinkt te veel. Nou hield mijn vader ook wel van een borrel, alleen mijn moeder had in mijn jeugd een kwade dronk. De eerste twee glazen was ze nog prima te doen, daarna ging iedereen in haar omgeving op eieren lopen. Ze legde op iedere slak zout, ontplofte om niks en kroop op schandalige wijze in de slachtofferrol. Hoe vaak mijn broer en ik niet te horen hebben gekregen dat we meer van onze vader hielden dan van haar weet ik niet meer. Wel dat het een verwijt was dat mij als kind heel erg raakte, misschien wel omdat er een kern van waarheid inzat. Mijn vader was veel liever dan zij.

Altijd op de voorgrond

Mijn moeder is verbaal erg aanwezig. Altijd op de voorgrond; ik schaamde me vroeger regelmatig dood. Ze kan ook niet luisteren. Als je haar iets vertelt, zie je haar zoeken naar woorden om haar eigen verhaal er dwars doorheen te tetteren. Ze is vooral heel druk met zichzelf.

“Als je haar iets vertelt, zie je haar zoeken naar woorden om haar eigen verhaal er dwars doorheen te tetteren”

Toen mijn vader negen jaar geleden plotseling overleed, was zijn uitvaart meer ‘De Grote Annet Show’. Oog voor het verdriet van mijn broer en mij had ze niet. Zij hing de rouwende weduwe uit, helemaal in het zwart, met een enorme zonnebril op en krokodillen tranen. Ik vond haar verdriet niet geloofwaardig. Mijn vader en zij hadden al jaren een verstandshuwelijk.

Op de borrel na de dienst dronk ze anderhalve fles wijn leeg. Ze kreeg ter plekke knallende ruzie met mijn vaders broer; het was te gênant voor woorden. ‘Pas maar goed op je moeder’, zei mijn oom toen hij geëmotioneerd het rouw-centrum verliet. Die woorden heb ik serieus genomen. Nu mijn vader het niet meer deed, moest ik zorgen dat ze niet volledig ontspoorde.

In vertrouwen

Ik miste mijn vader ontzettend. Mijn moeders verdriet was daags na de uitvaart over. Ze ging daten; er ging geen maand voorbij of ze had weer een nieuwe vent aan de haak geslagen. Ik wilde ze niet ontmoeten; het was toch een patroon dat het nog geen week standhield. Ze nam mij dat kwalijk: ze gunde mij mijn geluk toch ook met mijn vriend Niels?

Een jaar na mijn vaders overlijden was ik zwanger. Ik had het mijn moeder in vertrouwen verteld omdat het nog zo pril was, maar nog die middag kreeg ik uit alle hoeken felicitaties. Ze had overal rondgebazuind dat ze oma werd en zich er niets van aangetrokken dat wij het nog even geheim wilden houden. ‘Ik word oma’, zo bracht ze het nieuws, niet: ‘Juliëtte is zwanger’. Die woordkeuze typeert hoe ze is. Alles draait om haar.

Niels en ik wilden het geslacht voor onszelf houden, als verrassing voor iedereen. Dat werd voor mijn moeder met een borrel op weer een reden voor een knallende ruzie. Ze voelde zich buitengesloten, riep ze. Uiteindelijk ben ik overstag gegaan. Ik had geen fut voor haar gezeur.

Lees ook – Lara verbrak het contact met haar moeder: ‘Ik kon niet langer tegen haar kritiek’ >

Oppassen

Nog tijdens mijn zwangerschap maakte ze duidelijk dat ik vooral niet moest denken dat ze zou gaan oppassen, ze had zelf ook een leven. Ik was helemaal niet van plan geweest haar te vragen; het kwam namelijk ook regelmatig voor dat ze bij de lunch al een wijntje nam en dan met een slok op in de auto stapte. Het idee alleen dat ons kind dan bij haar op de achterbank zou zitten bezorgde me paniekaanvallen.

“Met mijn moeder heb je liever geen ruzie en daardoor komt ze met veel weg”

Toch wierp ze me toen Yfke geboren was voor de voeten dat ze haar veel te weinig zag. Niels’ ouders pasten wel een dag in de week op en daar was ze overduidelijk jaloers op. Niet op het oppassen, wel op het contact. Ze werd er gemeen door. Dan had ze Yfke bijvoorbeeld op schoot en zei ze met kirrende stem: ‘Ja, jij herkent oma Annet natuurlijk niet hè? Oma Annet krijgt jou amper te zien.’ Ik liet heel veel over me heen komen, net als mijn vader altijd had gedaan. Met mijn moeder heb je liever geen ruzie en daardoor komt ze met veel weg.

Nieuwe vriend

Drie jaar geleden liep ze haar huidige vriend Goos tegen het lijf. Goos lust net als mijn moeder wel een wijntje en hun relatie knettert behoorlijk. Ze kunnen enorm tegen elkaar tekeergaan en het volgende moment staan ze weer innig verstrengeld te zoenen.

Als ze bij ons op bezoek komen, moet ik na afloop altijd bijkomen. Ze zwengelen de ene na de andere discussie aan en gaan naarmate ze meer drinken steeds harder en ongenuanceerder praten. Niet zelden stappen ze met twee keer de toegestane hoeveelheid alcohol in hun bloed in de auto. En ze zijn al een paar keer met ruzie vertrokken, mij in tranen achterlatend. Het vreet energie.

Snauwen

Afgelopen kerst had ik mijn moeder en Goos uitgenodigd. Mijn broer was er ook met zijn kinderen; ik had me voorgenomen er echt iets gezelligs van te maken. Dagen van tevoren was ik druk geweest met de inkopen en ik had me uitgesloofd in de keuken, tot handgeschreven menukaarten op de perfect gedekte tafel aan toe.

Mijn moeder zei niets over al mijn inspanningen toen ze binnenkwam. Ook tijdens het eten kreeg ik geen enkel compliment over mijn kookkunsten. Wel praatte ze honderduit over haar verbouwing en vroeg ze met enige regelmaat of er nog wijn was. Naar de kleinkinderen keek ze totaal niet om. Toen Ninthe na het eten wat jengelig werd, snauwde mijn moeder me toe dat ik haar naar bed moest doen. Ik moest aan mijn schoonmoeder denken, die in zo’n geval met haar kleindochter naar boven zou zijn gegaan om haar uitgebreid voor te lezen en in te stoppen.

Het breekpunt

‘Wat is ze toch afschuwelijk’, verzuchtte mijn broer toen onze moeder en Goos even in de tuin stonden te roken. Die woorden waren voor mij een breekpunt. Afschuwelijk: dat was ze, ja. En toevallig ook mijn moeder, maar dat hield niet in dat ik me nog langer ongelukkig door haar hoefde te laten maken.

“Dat ze mijn moeder was hield niet in dat ik me nog langer ongelukkig hoefde te laten maken”

Geheel volgens traditie eindigde de avond met ruzie. Die nacht sliep ik amper en de volgende ochtend heb ik in een lange mail aan mijn moeder duidelijk gemaakt dat ik haar niet meer wil zien. Het luchtte ongelooflijk op, hoewel ik er ook om moest huilen. Ik heb geen reactie op mijn mail gekregen. Ik heb haar tot op het bot beledigd met mijn afwijzing.

Dat ik Yfke en Ninthe hun oma heb ontnomen vind ik heel verdrietig, maar ik zag geen andere mogelijkheid. Gek genoeg vragen ze amper naar haar. Ik mis mijn moeder niet, het doet me wel pijn dat ik nooit een moeder heb gehad die er ook voor mij en mijn kinderen is. Dat mijn schoonouders zulke lieverds zijn maakt een hoop goed. Wie weet herstelt het contact zich ooit nog, maar voor nu vind ik het goed zo; ze gaf veel te veel ruis op de lijn.”

In de glossy Kek Mama lees je de mooiste verhalen, meest herkenbare columns en de leukste fashion en lifestyle tips. Abonneer je nu voor slechts €29,95 per jaar en ontvang de glossy als eerste op je deurmat.