‘Mensen zijn vrijwel altijd meteen van slag: een peuter en een kind van 23? Hoe dan?’

Hester Zitvast

17 december, 2024 - 13:00

Leestijd: 10 minuten

De zin: “Ik weet het, ik heb er ook nog eentje van 23”, doet het altijd goed als iemand mij weer eens van been-there-done-that-opvoedadvies probeert te voorzien. Alsof ik het zelf niet weet; mijn oudste is voor de wet allang volwassen. Mensen zijn vrijwel altijd meteen van slag als ik dat vertel. Een peuter en een kind van 23? Hoe dan? “Tweede leg”, verlos ik ze maar uit hun lijden. En dan zie je ze opgelucht ademhalen. Een modern family dus.

En hoewel het heel vaak – en vooral steeds vaker – voorkomt, zo’n afwijkende gezinssamenstelling, houden we voor dat perfecte plaatje toch nog het liefst vast aan het traditionele beeld. Papa en mama getrouwd en dan het liefst voor altijd samen met een jongen en een meisje als nageslacht. Bij ons ligt dat iets gecompliceerder. Ik ben dus gescheiden, maar zo goed met mijn ex-man dat hij er gewoon bij hoort. “Jeroen, jij bent toch een beetje mijn stiefvader?” hoorde ik mijn dochter van tien aan de vader van haar oudere broer en zus vragen. Jeroen knikte instemmend: “Soort van wel ja.”

Lees ook

Persoonlijk

‘Kerst vieren met een samengesteld gezin is puzzelen voor gevorderden’

Happy hussel

Ik heb vier kinderen. De oudste twee, Wouter (23) en Floortje (20), kreeg ik dus met Jeroen, mijn ex-man. De jongste twee, Belle (10) en Frenkie (2), kreeg ik met Taco, mijn huidige vriend. Jeroen en Taco zijn vrienden, al voordat ik ook maar een van hen kende. Je kunt je nog zoveel voor-altijd-en-eeuwig voornemen, de liefde doet nou eenmaal gekke dingen met een mens. Ik had het anders gepland, maar het is goed zo. Een gebroken en/of samengesteld gezin is het einde van de wereld niet.

Ruim 60% van hen die een samengesteld gezin starten gaat binnen 5 jaar uit elkaar

Al onze kinderen wonen nog thuis, de meiden permanent bij mij, Wouter is daar waar de wifi het best werkt en er het lekkerst gekookt wordt. Jeroen en ik wonen twee kilometer bij elkaar vandaan en we zien elkaar dagelijks. In tegenstelling tot wat geruchten hier in het dorp, hebben we geen polyamoreuze relatie; we hebben vooral geen vechtscheiding gehad en dat leidde weer tot deze bijzondere band. Win-win voor iedereen.

Waar beide gezinnen (en de vriendschap tussen de mannen) zo net na de scheiding echt wel weer even hun eigen weg moesten vinden, verlopen onze levens nu veelal vervlochten met elkaar. We delen een hond, we gaan waar mogelijk op vakantie met elkaar en als ik een keer omhoogzit met Frenkie, is de eerstaangewezen oppas Jeroen. Sterker nog; mocht er ooit iets met Taco en mij gebeuren, dan gaan onze kinderen naar mijn ex. “Dat lijkt me niet meer dan logisch”, was zijn eerste reactie toen ik hem dat voorstelde.

Alle vormen en maten

Samengestelde gezinnen heb je in alle vormen en maten. Ik kreeg er zelf op m’n achttiende twee oudere stiefzussen bij. Zij woonden dan al wel niet meer thuis, maar toch… Na een leven lang alleen een broertje te hebben gehad, vond ik die plotselinge vrouwelijke uitbreiding fantastisch. Het begon allemaal geweldig, maar er miste iets, bleek in de loop der jaren. Een bloedband? Het feit dat we niets uit onze jeugd gedeeld hebben? Met de ene stiefzus ben ik inmiddels heel lang gebrouilleerd en de andere zie ik helaas amper nog, iets wat ik me met mijn eigen broer niet kan voorstellen. Wij spreken elkaar meerdere keren in de week en we zeggen elkaar alles, zonder grote gevolgen. 

Mijn broers gezin is overigens ook samengesteld. Zo’n vier jaar geleden scheidde hij en niet veel later werd hij verliefd op een vrouw met een zoontje net zo oud als zijn eigen tweeling. Gelukkig klikte het tussen de kinderen, iets wat je toch maar weer moet afwachten – ze zullen elkaar de tent maar uitvechten. Om dat voor te zijn, lat mijn broer en dat wil hij zo houden ook. Een samengesteld gezin kan namelijk ook de oorzaak voor een volgende relatiebreuk zijn. Sterker nog: Meer dan 60 procent van de mensen die na een scheiding aan een nieuw samengesteld gezin beginnen, gaat binnen vijf jaar alweer uit elkaar. Hoopgevend, niet?

Zo kan het dus ook

Bij ons werkt het prima, dat kan dus ook. Voor mijn vier kinderen lijkt er onderling geen enkel onderscheid te zijn. De term halfbroer/zus bezigen we niet, er is niets halfs aan. Ze houden van en haten elkaar zoals alleen echte broers en zussen dat kunnen. Waarom dan met woorden benadrukken dat ze biologisch gezien niet volledig aan elkaar gerelateerd zijn? Regelmatig schreeuwen de meiden van twintig en tien het hele huis bij elkaar over iets krankzinnigs als een van een kamer gestolen nagelschaartje; daar kan voor mij geen DNA-test tegenop. En ik ben daarbij nooit bang dat er iets onherstelbaars in de band beschadigd raakt, ik zie namelijk ook hoe gek ze op elkaar zijn.

Dat is een dieper weten en dat is precies wat er bij mijn vriend ontbreekt. Hij heeft die bloedband (en voor mijn gevoel die onvoorwaardelijkheid) met mijn oudste twee niet. Als hij zich stoort  en even met stemverheffing tegen ze optreedt, ga ik er als een leeuw tussen staan – iets wat ik nooit zou doen als hij zijn bloedeigen kinderen terechtwijst. Hij heeft me al talloze keren verzekerd dat hij zielsveel van mijn oudste twee kinderen houdt, er zit toch altijd dat kleine beetje angst bij dat hij ze ineens spuugzat is (en zij hem). Gelukkig is het een onderwerp waar we inmiddels goed over kunnen praten als de gemoederen weer een beetje bedaard zijn.

‘U reist met uw ex-vrouw en haar vriend?’ vroeg de douanier met grote ogen

Gekke blikken

Een samengesteld gezin levert soms gekke blikken en vraagtekens op. Een paar jaar geleden gingen we met het hele gezin én mijn ex naar Amerika op vakantie. Nog hier op Schiphol vroeg iemand van de douane hoe het nou precies zat. Halverwege mijn uitleg wapperde hij lachend met onze paspoorten naar zijn collega. “Ik heb hier een vrouw met twee mannen. Ik wil het niet weten, laat ze er maar door!” En in Amerika moest mijn ex uitgebreid zijn verhaal doen aan de douanier. “You are traveling with your ex-wife and her boyfriend?” vroeg de man met grote ogen, gevolgd door een mompelend: “I don’t see myself doing that…” 

Ook voor Barbara (42, arts) valt er vaak een hoop uit te leggen als ze ergens met al ‘haar’ vijf kinderen komt. Er zijn er drie van haarzelf, van wie twee met haar ex, een kind met haar huidige vriend en dan nog twee stiefkinderen – die bracht haar nieuwe liefde als extra met zich mee. De kinderen variëren in leeftijd van vier tot negen jaar. “Oooo, daarom lijkt dat jongetje totaal niet op jou”, reageerde onlangs nog iemand bijna opgelucht. En een moeder in de speeltuin voelde de opluchting ergens anders in. “Ik was al bang dat je ze allemaal zo kort op elkaar had moeten baren.”

Onrust

Voor Barbara zelf voelt het zo nu en dan wat onrustig aan, een samengesteld gezin. “Ik moet altijd nadenken over wie waar is. We hebben één constante factor en dat is Boaz (3). De andere kinderen zijn afwisselend bij ons en bij hun andere ouder. Daar hebben we wel een bepaalde structuur in, maar daar wijken we ook weer vaak vanaf door vakanties, partijtjes of andere evenementen, waardoor de omgangsregeling even niet zo handig uitpakt. Gelukkig zijn allebei onze exen geen dwarsliggers. Verjaardagen vieren we sinds dit jaar zelfs met elkaar, wel zo makkelijk.”

‘Was ik maar blijven latten, m’n vriend kan zo blind voor zijn eigen kinderen gaan’

Ergernissen

Linda (39, marketing manager) is een kleine drie jaar geleden gescheiden en ziet zichzelf voorlopig niet met haar ex en alle nieuwe partners en kinderen de happy modern family uithangen. “Nee hou op zeg, ik ben niet voor niets bij hem weg. Bovendien heb ik mijn handen vol aan het managen van mijn eigen leven. Sinds een jaar woon ik weer samen en naast mijn eigen kinderen – Liam van tien en Jim van acht – heb ik er ineens twee pubers bij.

Lees ook

Op 't Podium

Pauline helpt samengestelde gezinnen: ‘Veel mensen onderschatten het stief­ouder­schap’

Mijn vriend heeft een zoon van vijftien en een dochter van dertien. Om de week zijn ze een weekend bij ons en waar dat in het begin nog heel spannend, nieuw en leuk was, beginnen de ergernissen de kop op te steken. Rondslingerende kleding, grote monden, Liam en Jim tijdens dat weekend compleet uit hun ritme, ruzie over wat-te-eten; het is zeker niet allemaal pais en vree. Was ik maar blijven latten, denk ik steeds vaker. Mijn vriend kan zo blind voor zijn eigen kinderen gaan… ‘Kijk eens in de spiegel, Lin’, kaatste hij terug, toen ik hem dat onlangs verweet. Ergens willen we samen ook nog een kindje, maar dat maakt het misschien wel nog gecompliceerder. Ik weet het nog niet.”

De lijm tussen twee gebroken gezinnen

Ik was daar dus ook bang voor, dat een kind erbij het veel gecompliceerder zou maken. Taco had nog geen kinderen, dat scheelt. Ik weet ook niet of ik nog aan een gezamenlijke leg was begonnen als ik er met hem ook nog een of meerdere stiefkinderen bij zou krijgen. “We gaan ervoor, maar dan houden we het er bij eentje”, zei ik hem destijds. Ik wilde naast mijn ‘eigen’ al zo complete gezin niet nog een soort schaduwgezin starten. Zo voelde het voor mij en ik moest er niet aan denken.

Ik raakte heel snel zwanger en negen maanden later werd onze Belle geboren. “De lijm tussen twee gebroken gezinnen”, noemde ik haar pathetisch, nog stijf van de hormonen – en daar was niets aan gelogen. Wouter, die de hele zwangerschap niets van de gezinsuitbreiding wilde weten, trok haar na haar geboorte bij zich en lag uren en uren (hij was toen dertien) op zijn telefoon te loeren en met zijn zusje te chillen. We werden weer één en zelfs Jeroen haakte aan, want ook hij sloot onze dochter in zijn hart.

De liefde is wat telt

Die tweede baby kwam er ook, dat schaduwgezin waar ik zo bang voor was niet. Frenkie maakt het plaatje compleet en misschien wel nog hechter. We fantaseren voorzichtig over het kopen van een stuk grond over een paar jaar, waar we dan een enorm huis op laten bouwen en met z’n allen gaan wonen. En dat tegen de tijd dat Fenk gaat puberen, de eerste kleinkinderen komen die dan opgroeien op een plek waar iedereen van ze houdt. Want dat is onder de streep toch gewoon wat telt, die liefde? De vorm doet er niet toe; samengesteld, met ex-partners erbij, met twee vaders of twee moeders; alles is goed. Traditioneel is echt geen heilige graal meer. Het is 2024.

Dit artikel eerder in Kek Mama Special 3 Modern (Happy) Family.

Abonneer met cadeau of korting

Ga voor me-time met Kek Mama Magazine!

Ga voor me-time