Kek Mama-enquête: zóveel moeders vinden zichzelf ontaard

Mirthe Diemel

17 maart, 2020 - 11:27

Leestijd: 8 minuten

Iemand die weleens wat vergeet, chaotisch is, niet altijd even pedagogisch verantwoord en haar kinderen achter de televisie zet zodat ze zelf rustig twintig appjes kan beantwoorden. Iemand die af en toe even geen zin heeft in haar kinderen, maar nog steeds ontiegelijk veel van ze houdt. Maar ook iemand die alles op haar eigen manier doet zonder zich iets aan te trekken van andere moeders. Het is een ruim begrip, de ontaarde moeder, blijkt uit de Kek Mama-enquête, waarin we onder andere vroegen: wat versta je onder een ontaarde moeder?

Eigenlijk is iedere moeder wel een beetje ontaard, vindt Jennifer. “Hoe perfect we onszelf ook voordoen voor de buitenwereld, elke moeder laat haar kind weleens even huilen, een uur langer in z’n luier zitten of pakt wat eerder op de dag een wijntje.”

Schermtijd

Zo’n 22 procent van de moeders beschouwt zichzelf als ontaard, bijvoorbeeld wanneer er schermen in het spel zijn.

Sandra: “Voordat ik moeder was riep ik altijd het hardst dat mijn kind echt niet veel schermtijd zou krijgen. Nu is het een welkome oppas op m’n vrije dag.”

Linnet herkent zich daarin. “Ik zet mijn oudste voor de televisie, terwijl ik mijn baby met een fles in de box parkeer. Ik heb inmiddels een constructie gebouwd waarbij de fles op een dekentje boven de box hangt, waardoor ik tien minuten heb om naar de wc te gaan, te douchen of alleen maar dom naar buiten te staren.”

Er zijn ook moeders die zich juist ontaard voelen als ze zélf (te lang) naar een scherm staren, zoals Bridget. “Ik grijp te snel naar mijn telefoon, vaak om een foto te maken. Maar dan dwaal ik af en check ik toch gauw mijn appjes.” Of Marieke: “Ik kan soms wat lui zijn en zou best vaker eropuit kunnen gaan met mijn dochter – en minder op mijn telefoon zitten.”
 

Logeerpartijtjes

Veel moeders hebben behoefte aan tijd voor zichzelf, maar als ze hun kinderen vervolgens wegbrengen, voelen ze zich daar schuldig over.

Jasmien: “Ik breng mijn dochter soms twee uurtjes naar mijn schoonouders, zodat ik rustig thuis kan zitten en even niets hoef te doen. Heerlijk, maar dan voel ik me wel meteen een ontaarde moeder.”

Mandy laat haar kinderen ook gerust bij opa en oma logeren, maar voelt zich juist ontaard omdat ze daar níet van wakker ligt. “‘Jij kunt vannacht vast niet slapen omdat je je kinderen mist’, zeggen andere moeders dan. Ik weet dat het tegenovergestelde waar is: natuurlijk mis ik ze, maar ik slaap als een roos.”
 

Blij om te werken

Nog zoiets: de werk-privé-balans. Waar de ene moeder het liefst thuisblijft bij haar kinderen, staat de ander te springen om (weer) te gaan werken. Zoals Kirsten, die voor haar werk geregeld naar evenementen gaat. “Ik geef mijn werk soms voorrang op mijn kinderen en ben dan een week wat minder aanspreekbaar. Hoewel ik van mijn werk hou, voelde ik me ontaard toen ik tijdens zo’n evenement aan het facetimen was met mijn kind en hij moest huilen omdat hij me zo miste.”

Andra zegt: “Ik ben alleenstaand en werk fulltime, maar vind dat heerlijk. Toen ik mijn kind voor het eerst naar de opvang bracht, begon de leidster begripvol over hoe moeilijk dat voor mij moest zijn, en dat ik tussendoor best mocht bellen. Terwijl ik alleen maar dacht: yes, ik mag weer werken.”
 

Schreeuwen, friet & kipnuggets

Gaat het om de opvoeding, dan hebben moeders ook genoeg momenten waarop ze zich ontaard voelen. Sommigen schieten uit hun slof als er iets op de grond valt, anderen schreeuwen soms tegen hun kinderen en balen dan achteraf van hun korte lontje.

Voor Marian zijn het meerdere dingen. “Ik negeer soms mijn huilende dochter omdat ik op mijn telefoon bezig ben – zoals nu. Of dat ik zeg dat ze geen snoep mag en vervolgens zelf wel stiekem pak.”

Zjaccan voelt zich wel een paar keer per week ontaard. “Maar het was pas erg toen we onze zoon continu corrigeerden omdat hij bijna ín de televisie zat en vaak zonder te kijken de straat overstak. Bleek hij een oogafwijking van +4,5 te hebben. Oeps.” En dan is er nog Wendy, die haar dochter in de supermarkt vergat omdat ze druk aan het bellen was. Joyce reed naar haar werk terwijl haar kind nog in de auto zat en Anne-Fleur kwam er ’s ochtends pas achter dat haar zoontje de avond ervoor zijn schoen had gezet. “‘Sorry jongen, Sinterklaas komt vandaag niet’, zei ik maar tegen hem.”

Amaranta voelt zich ontaard omdat haar kinderen weinig verse groenten eten, de kinderen van Anyka en Rilana hebben weleens met chips geluncht en Lieke liet haar dochter vier dagen achter elkaar friet met kipnuggets eten. “Ik dacht: prima meid, dan eet je tenminste iets.” Voor Joni was het juist andersom: in plaats van een broodtrommel deed ze een blik hondenvoer in de schooltas van haar zoon. “Ja, toen voelde ik me wel ontaard.” 

Gelukkig kunnen we er ook wel om lachen. Sandra: “Ik voelde me nogal ontaard toen mijn jongste een uitbarsting kreeg omdat ze haar jas niet aan wilde terwijl het buiten koud was. En ik dit vervolgens filmde en deelde – en nu, drie jaar later, nog steeds vertederd terugkijk.”
 

Lees ook
‘Zo’n moeder zou ik nooit worden. Tot ik moeder werd’ >
 

Steken onder water

Meningen van anderen, het is een factor waar een meerderheid van de moeders mee te maken krijgt. 61% geeft aan zich weleens beoordeeld te voelen. Het grootste deel (23%) voelt zich bekritiseerd door kennissen, gevolgd door schoonfamilie (21%), eigen familie (20%), vriendinnen (13%) en collega’s (6%). En dan is er ook nog 7% die zich beoordeeld voelt door onbekenden op internet.

Waarover dat allemaal gaat? Veel van de bovengenoemde zaken: dat ze te veel werken, hun kinderen te streng – of juist te vrij – opvoeden, dat ze geen borstvoeding geven, apart voor de kinderen koken of het feit dat de televisie bijna de hele dag aanstaat. En ook op het schoolplein voelen moeders zich beoordeeld.

Neem Samantha, die meestal niet kan komen als er activiteiten op school worden georganiseerd – en ze ook regelmatig vergeet. “Leraren geven je dan vaak een steek onder water, terwijl je ook je werk en verplichtingen hebt.” Herkenbaar, vindt Joyce, die zelfs weleens is geappt door de juf van haar kind. “Met de vraag of ik de batterijen voor het knutselproject niet wilde vergeten, omdat ze weet hoe ik ben.”
 

Confronterend

Hoewel een aantal moeders het vervelend vindt om beoordeeld te worden op het moederschap (bijna 17%), oordeelt bijna 77% soms zelf over andere moeders. En dan vooral over hoe ‘perfect’ ze het doen. “Al die moeders die op Instagram hun leven zo rooskleurig voorspiegelen, dat vind ik zó irritant. Het is allemaal zo perfect dat iedereen er jaloers van wordt.” Daarnaast wordt er ook geoordeeld over moeders die hun kinderen te veel verwennen, fulltime thuis zijn of ze juist altijd naar de opvang brengen.

Andra: “Het kan van alles zijn. Dat je iets leest of hoort en denkt: dat dóe je toch niet? Maar daarna denk ik altijd meteen dat ik niet moet oordelen, omdat ik de situatie niet ken.”

Dat geldt overigens voor meer moeders die de enquête invulden; ze hebben oordelen, maar houden die zo veel mogelijk voor zichzelf. “Ik zal niemand openbaar afvallen; iedereen maakt namelijk keuzes die op dat moment het beste lijken”, aldus Lucienne. En Kelly zegt: “Het zijn eigenlijk dezelfde dingen waarop ik zelf ook niet beoordeeld wil worden – best confronterend om dat te moeten constateren.”

Overigens zegt 18% nooit over andere moeders te oordelen en is er ook veel bewondering voor bepaalde moeders. Bekende moeders als Romy Boomsma, Chantal Janzen – ‘ze is bloedeerlijk over alle hoogte- en dieptepunten, maar met zo veel liefde en humor’ –, Nicolette van Dam en zangeres Pink worden veelvuldig genoemd. Ook geeft een groot deel van de moeders aan dat haar eigen moeder, zus of beste vriendin een inspiratie is.
 

Onvoorwaardelijk

Meer tijd voor de kinderen, minder schreeuwen, gevarieerder koken en meer geduld en structuur zijn dingen die moeders graag aan zichzelf zouden willen veranderen. Op de vraag wat moeders juist goed vinden aan zichzelf, komen veelal antwoorden als ‘consequent’, ‘betrokken’, ‘zorgzaam’ en ‘lief’.

Sarah: “Ook al heb ik ontaarde momenten, ik geef mijn kinderen mee dat ik onvoorwaardelijk van ze hou. En dat zeggen ze ook tegen mij. Op het moment dat mijn kinderen me knuffelen en zeggen dat ik het goed doe, vind ik mezelf een goede moeder.”

Dit artikel staat in Kek Mama 04-2020.

Meer over moederschap en opvoeden? Schrijf je hier in voor de Kek Mama nieuwsbrief >