Beeld: Getty Images
Hoe we ons uit de beruchte spagaat van de perfecte moeder, collega, vriendin en partner zouden kunnen wurmen, daar schrijven we in Kek Mama al 15 jaar over. Maar ondanks de kramp waarin veel vrouwen zich bevinden, lijkt er in al die jaren niet zo heel veel veranderd.
Toen Annemie Webers ruim twintig jaar geleden het bedrijf Career & Kids B.V. (inmiddels uitgebreid met Career & Live B.V.) oprichtte, was haar ambitie dat werk en privéleven combineren in 2025 in Nederland vanzelfsprekend zou zijn.
“We hebben stapjes gezet, maar de grote cultuuromslag waar ik van droomde blijft uit. We bewegen als een olietanker, tergend langzaam. Het zit in onze cultuur dat vrouwen massaal parttime gaan werken zodra ze moeder worden en steeds schakelen tussen alle rollen die ze willen vervullen. Ja, er zijn ook stellen die de boel fiftyfifty verdelen, maar waarom hebben we het over spagaatmoeders en nooit over spagaatvaders? Kunnen mannen beter focussen of vrouwen niet zo goed loslaten?
“Kunnen mannen beter focussen of vrouwen niet goed loslaten?”
Ik wil benadrukken dat die spagaat niet altijd een keuze is, denk bijvoorbeeld aan een single moeder die sappelt om de eindjes aan elkaar te knopen. Maar voor veel andere vrouwen is dat wel zo, ook voor vrouwen die niet werken. Want moeders moeten veel, vooral van zichzelf. En, alles moet fan-tas-tisch zijn. Dat levert een gigantische druk op.
Mijn advies: je hoeft niet altijd en overal de beste in te zijn, met zelfgemaakte slingers voor elk feestje. Prima als je dat wel doet, maar aanvaard dan de consequentie dat je die week geen tijd hebt voor jezelf. Heb je daar wel behoefte aan, rijd dan gewoon naar de Hema en koop slingers.”
Roxanne (35) kan daarover meepraten. “Ik heb een zoon van 12 en een van 4 en moet komend jaar overleven tussen de brugklas en groep 1. Toen mijn oudste werd geboren was ik totaal overdonderd door alles: korte nachten, soms een ziek kind en proberen te werken. Toen deed ik daar paniekerig over en lag ik ’s nachts wakker omdat ik geen idee had hoe ik het allemaal moest rondbreien.
Daar ben ik met de tweede een stuk relaxter in geworden, ergens ook wel gedwongen door het feit dat er gewoon geen plek is op de opvang en we creatieve oplossingen moeten bedenken. Dus werk ik ’s avonds in een sportschool, in de weekenden organiseer ik regelmatig events en kinderfeestjes, mijn partner werkt overdag. Wel praktisch, niet zo romantisch. We zijn allebei lid van een sportschool die 24/7 open is. Hij gaat om vier uur ’s nachts, ik om elf uur ’s avonds. Dat klinkt wellicht bizar, maar het werkt voor ons.
Hoewel ik er bewust probeer te zijn voor de kinderen, bekruipt me nog steeds weleens een schuldgevoel. Doe ik het wel goed als moeder, ben ik er echt genoeg? Af en toe gooi ik mijn onzekerheid thuis op tafel als de kinderen slapen of bespreek het met vriendinnen. De kring om me heen houd ik klein, zodat ik verplichtingen na kan komen en niet elk feestje af moet zeggen omdat ik moet werken of liever bij de kinderen ben. In mijn eigen bubbel heb ik het druk genoeg.
Soms ren ik mezelf voorbij en zit ik tot diep in de nacht cupcakes en ijsjes te maken als traktatie. Ik geef toe: het is een heel gedoe, maar als ik het snoetje van mijn zoon zie als hij ermee rondgaat, was het dat toch weer waard.”
Saskia (42) is alleenstaande moeder van twee dochters van 13 en 8. “Mijn oudste is chronisch ziek, ze heeft een zeldzame genetische afwijking en hartfalen, is klein voor haar leeftijd, snel moe en heeft voor lange afstanden een rolstoel nodig. Mijn jongste heeft juist energie voor tien – verzin dan maar eens een activiteit die je samen kunt doen. Vorige winter heb ik de trampoline op zolder gezet zodat ze daar haar energie kwijt kon.
Mijn oudste heeft de leeftijd om weleens alleen thuis te kunnen blijven, maar medisch gezien is dat niet verantwoord. Ze gaat vier ochtenden naar het speciaal onderwijs, op woensdag is ze thuis. Ze ziet hoe haar zusje speelt met klasgenootjes die om de hoek wonen, maar op haar school zitten kinderen uit de hele regio en dat maakt afspreken ingewikkeld. Ze kan nergens zelfstandig heen.
Natuurlijk wil ik aan het werk, ik zie alleen echt niet hoe. Laatst had ik een sollicitatiegesprek voor een flexibele functie. Toen ik eerlijk vertelde over mijn dochter en alle zorg die zij nodig heeft, werd ik het niet. In de weekenden dat de meiden bij hun vader zijn, neem ik tijd voor mezelf. Dan ga ik niet in huis aan de slag, maar weg met een vriendin. Of ik ga juist wandelen op plekken waar we met de rolstoel niet kunnen komen. Dan maak ik mijn hoofd leeg en wordt er even niet aan twee kanten aan me getrokken.”
Dat trekken herkent Raimke (38) wel. Zij heeft een dochter van 7 en woont sinds een halfjaar samen met haar vriend en zijn kinderen van 9, 7 en 5. Om overeind te blijven in de chaos van haar samenstelde gezin gaat ze af en toe alleen op vakantie. En thuis duikt ze regelmatig een halfuurtje haar bed in.
“Dat heb ik nodig om alle rollen die ik heb te kunnen vervullen. Ik ben docent, auteur, ondernemer, moeder, bonusmoeder, vriendin en partner. Al die rollen hebben overlap met mij als centrale middelpunt.
“Op zondag ga ik boksen, daarna kan ik de heksenketel weer aan”
Vanwege de spagaat in mijn leven ben ik gestopt met vrijwilligerswerk. Ik wil met liefde de wereld helpen, maar ik heb de tijd gewoon niet. Het helpt niemand als ik eraf lig. Ik wil dat het normaal is dat ik tijd voor mezelf pak en niet alleen maar bezig ben voor anderen. Dus ga ik op zondagochtend altijd trainen.
Als ik na het boksen thuiskom, kan ik de heksenketel weer prima aan. Mijn dochter ziet mij als haar voorbeeld, het is dus zaak om haar te laten zien hoe belangrijk het ook is om goed voor jezelf te zorgen.”
Lees ook – Laat ze maar praten: deze moeders gaan regelmatig alleen op vakantie >
Daar is Annemie het roerend mee eens. “Beeld jezelf eens in dat je op je negentigste voor de deur van het bejaardenhuis je leven zit te overdenken. Hoe wil je dan terugkijken op deze tijd: als druk, stressvol en niet leuk? Dat wil niemand. Kijk daarom nu met wat afstand naar je leven en bedenk wat je wil veranderen. Als je altijd maar racet en nooit aan jezelf denkt, dan geef je bovendien ook niet het goede voorbeeld aan je kinderen.
In de coachingstrajecten die ik begeleid, gebruik ik vaak een plaatje van een vrouw die is omgeven door ballen, van glas en van rubber. Deelnemers moeten invullen welke ze in de lucht willen houden en welke best een keer op grond kunnen stuiteren.
“Leg je lat lager, zo zien kinderen dat niet elke dag fantastisch hoeft te zijn”
Het komische: geen enkele vrouw vult ‘ik’ in. En dat is natuurlijk een glazen bal die je niet kunt laten vallen. Je móet goed voor jezelf zorgen en de enige die dat kan doen ben je zelf. Houd je rug recht en heb wat meer schijt aan de wereld. Dan maar geen fancy traktatie of drie verjaardagen in een weekend afgaan. Leg je eigen lat eens wat lager, zo zien kinderen ook dat niet elke dag fantastisch hoeft te zijn. Geloof me, daar wordt je leven niet minder en wel leuker van.”
Nog een tip van Annemie: “Schrijf op hoeveel tijd al je taken echt kosten. Laatst sprak ik een vrouw die 25 uur werkt en steeds maar zei dat ze het zo druk, druk, druk had. Toen ik haar voorrekende dat een week 168 uur heeft en daar minus werk 143 uur van overblijft, werd dat aandeel in haar hoofd een stuk minder groot en ingewikkeld.
Werk je met een strakke planning met daarop alles taken en activiteiten van iedereen? Zet daar dan ook jouw me-time, sportmoment of wijnavond met vriendinnen op. En, lever die niet in als je partner op dat moment een ingelaste vergadering heeft. Ik merk dat veel vrouwen daartoe geneigd zijn. Het geeft sommigen ook een goed gevoel omdat zij het thuis weer opvangen en er zijn voor het gezin. Dan kom ik weer terug bij: prima als dat je keuze is en het goed voelt. Maar dan moet je niet mopperen dat je eigen moment erbij inschiet. Zo houd je die spagaat zelf in stand.”
Lees ook – Van momretreats to mama-wellness: waar laad je écht van op? >
Charissa Promes (34), moeder van drie jongens van 6, 4 en 1,5, was de drukte in haar leven zo zat dat ze besloot een jaar te stoppen met werken.
“Een halfjaar na de geboorte van mijn jongste nam ik die beslissing, samen met mijn partner. Dat vond ik moeilijk, omdat ik het gevoel had dat ik een deel van mezelf opgaf en ik het niet als iets tijdelijks kon zien. Maar ik was doodmoe van het geschipper tussen mijn gezin en mijn carrière.
“Als ik overal honderd procent gaf, kwam ik zelf in de min te staan”
Ik ben ambitieus en mijn werk kon ik niet tussen negen en vijf proppen. Ik werkte freelance in de media, was een eigen magazine aan het opzetten, organiseerde events en maakte een podcast voor jonge moeders. Als ik overal honderd procent gaf, kwam ik zelf in de min te staan.
Ondertussen wilde ik de beste moeder zijn voor mijn kinderen, want voor ik het weet zijn ze volwassen en kan ik die opvoeding niet meer overdoen. Mijn man werkt fulltime, het voelde als een soort vanzelfsprekendheid dat ik de offers bracht als er weer eentje ziek was of de oudste studiedag had. Omdat mijn jongste weigerde uit de fles te drinken, reed ik ook regelmatig op en neer naar de opvang om hem de borst te geven.
Ik werd doodmoe van het vechten om een paar uurtjes te kunnen werken. Mijn man kwam met het voorstel: een jaar stoppen met werken. In eerste instantie zei alles in mij ‘nee’, want ik wilde niet financieel afhankelijk zijn. Maar als ik nu niet op hem kon leunen, wanneer dan wel? Wij runnen dit gezin samen.
Thuis ervaarde ik in eerste instantie rust. Geen druk om opdrachten binnen te halen en de tijd vinden om ze uit te werken, en financieel redden we het prima met minder. Maar het uitstellen van mijn eigen dromen vrat wel aan me en daar werd ik op den duur geen leukere moeder van. Ik miste de energie en voldoeding die ik krijg van mijn werk.
Toch heb ik volgehouden en heeft het afgelopen jaar tot interessante inzichten geleid: als ik bewust tijd voor mezelf nam, was ik daarna de moeder die ik wilde zijn, met volle aandacht voor mijn zoons. Sinds ik een paar weken ben ik weer aan het werk en daarmee ook terug in de spagaat. Maar zolang ik niet altijd en overal honderd procent geef, zit die eigenlijk wel lekker.”
In de glossy Kek Mama lees je de mooiste verhalen, meest herkenbare columns en de leukste fashion en lifestyle tips. Abonneer je nu voor slechts €29,95 per jaar en ontvang de glossy als eerste op je deurmat.
Laurie (37) is orthopedagoog, opvoeddeskundige en moeder van zoons Dex (6) en Otis (2). Sinds dit jaar woont ze met haar gezin in Kaapstad. In haar column schrijft Laurie over haar ervaringen van het emigreren met twee jonge kinderen, het leven in Zuid-Afrika en de hoogtepunten en worstelingen van het ouderschap.
Denk je als moeder punten te scoren door je uit te sloven met de broodtrommel van je kind, word je op de vingers getikt door de juf. Het overkwam Cara. “Ik moet het van de juf gewoon bij een boterham met kaas houden.”
Is jouw partner altijd degene die je verrast met een romantisch gebaar? Een onverwacht cadeautje, een avondje fancy uiteten of zelfs een ontbijtje op bed. Sommige mannen lijken gewoon geboren voor romantiek. En ja hoor, je sterrenbeeld speelt daar zeker een rol in.
Soms staat het gewoon in de sterren geschreven: bepaalde moeders hebben een hart van goud, maar dat maakt ze soms ook net iets té lief. Ze willen alles en iedereen tevreden houden, maar vergeten daarbij zichzelf.
Amelia (30) is getrouwd met Liam (36), moeder van Mees (6) en Lucy (4). Ze vertelt over haar leven met twee jonge kinderen en hoe ze alles (meestal) draaiende houdt. Deze keer vertelt ze hoe ze zich tijdens haar zwangerschap allergisch voelde voor haar man.
Ilva Kuijpers (27) is leerkracht van groep 1/2. Iedere maand schrijft ze voor Kek Mama een column over haar belevenissen op de basisschool.
