Elsa: ‘Ik schrok me kapot toen ik via de babyfoon zag wat de oppas deed’
De oppas in de gaten houden via de babyfoon, je kunt het eigenlijk niet maken. Toch deed Elsa het, en daar is ze achteraf gezien heel dankbaar voor.
Nu haar ex-man niet alleen de zorg voor hun dochters aan haar overlaat, maar ook zijn financiële plicht verzaakt, staat Robine er echt alleen voor.
Robine (41), gescheiden, moeder van Sigrid (11) en Coralie (8):
“Of Sigrid haar kamer mag veranderen, komende zomer, vroeg ze afgelopen week. Ze zit in groep 8, en bij de overgang naar het middelbaar onderwijs hoort nu eenmaal een tienerkamer. Goed hoor schat, mompelde ik afgeleid. Veranderen moet ze hoe dan ook; de kans is klein dat we hier tegen die tijd nog wonen.
Nooit eerder heb ik financiële problemen gehad. Zelfs in mijn studententijd hoefde ik niet op een houtje te bijten, dankzij een lucratief bijbaantje in de horeca en de nabestaandenuitkering van 300 euro per maand; een schrale troost na de dood van mijn moeder, een jaar eerder. Toen ik Charles een paar jaar na mijn afstuderen tegen het lijf liep, bouwden we probleemloos voort op onze financiële fundamenten. Charles had een eigen zaak en boerde goed, met een inkomen van een ton per jaar. Van mijn beroep als leerkracht zou ik nooit rijk worden, maar er was in ieder geval markt voor. Alle reden om een mooi huis te kopen van vijf ton, met bijpassende hypotheek en lasten. En plek zat voor ten minste drie nazaten – al was dat meer mijn verlangen dan dat van Charles. Achteraf gezien was zijn gebrek aan een kinderwens rode vlag nummer één. De vlaggen die volgden negeerde ik vakkundig. Dat hij elke vrije minuut van me opeiste, ziekelijk jaloers kon reageren op vriendinnen en geen gezamenlijke betaalrekening wilde. Ik was verliefd, en Charles leek veilig. Een man die voor mij kon zorgen, nadat mijn moeder zo jong was overleden en mijn vader emotioneel onbeschikbaar was.
We trouwden en beleefden wittebroodsjaren in onze woning. Sigrid werd geboren en dat was voor Charles dé jackpot voor de buitenwereld. Keek hem het eens voor elkaar hebben: groot huis, grote auto, leuke vrouw en nog een kind ook. Hij droeg me op handen. Tot Sigrid ging lopen, ‘nee’ begon te zeggen en met een groeiend eigen willetje de plannen van haar vader steeds vaker verstierde in zijn ogen. Ik was al zwanger van Coralie toen Charles op een avond ontplofte om iets onbenulligs en Sigrid onder de koude douche duwde.
“Ons gezinsleven werd één grote gevangenis, en in stilte bezon ik me op een doorstart”
Het was het begin van meer woedeaanvallen in de daaropvolgende jaren. Waarbij hij de kinderen zonder pardon in de tuin parkeerde met de deur dicht – ook als het winter was. Onze Franse buldog Smoel van de trap smeet wanneer hij tegen de regels in naar boven was geslopen. Hij ontplofte wanneer ik overwerkte met mannelijke collega’s die allemaal wat van me wilden, dat wist hij zeker. Met Charles – door toedoen van een turbulente jeugd geplaagd door pittige verlatingsangst – viel niet te praten. Hij wilde geen hulp, geen bezinning, geen relatietherapie. Ons gezinsleven werd één grote gevangenis, en in stilte bezon ik me op een doorstart voor mijn kinderen en mij alleen.
Lees ook: Geen cent te makken door mijn eigen stomme schuld >
‘Je kunt niet weg’, sprak Charles nuchter op de dag dat ik ons vertrek aankondigde. ‘Je kunt niet zonder mij, je hebt geen cent te makken.’ Dat laatste was waar. Ik verdiende niet genoeg om in ons huis te blijven – dat nota bene onder water stond, waardoor ik er in de scheiding meteen maar afstand van deed. Het huurappartement dat ik vond redde ik financieel precies wanneer ik ook kinderalimentatie zou ontvangen; volgens de wettelijke berekeningen op basis van Charles’ inkomen elke maand dik duizend euro. Het klonk als appeltje-eitje. Ik was wel waaks op zijn uitbarstingen. Toch stimuleerde ik het dat onze dochters hun vader in elk geval om het weekend konden blijven zien. Maar daar dacht Charles anders over. Ik had de deur nog niet achter me dichtgetrokken of hij had een ander, en kwam de meisjes nooit halen.
“Advocaten volgden die opeens wél omgang met de kinderen eisten”
Vijf jaar ploeterden we voort. Hoe ouder Sigrid en Coralie werden, hoe bewuster ze zich werden van hun vaders afwezige gedrag, en zélf geen bezoek aan hem meer wensten. Ik mocht de blijde boodschap verkondigen. Advocaten volgden. Die in naam van Charles opeens wél omgang met de kinderen eisten. We hielden informele viergesprekken onder toeziend oog van onze advocaten. Lieten het twee keer tot een zitting komen. Ik stelde een opstartomgang voor, zodat ze zo weer aan hem konden wennen. Maar Charles eiste de helft van de tijd. Iets wat de kinderen niet meer durfden en ik – met zijn woede-uitbarstingen in mijn achterhoofd – onveilig achtte. Het waren helse jaren. Elke rechter wees zijn verzoeken af. Tot Charles besloot zich daarbij neer te leggen, en gewoon de geldkraan voor zijn dochters dichtdraaide – tegen alle alimentatiewetgeving in.
Ik appte, belde, schreef na maanden uitblijven van betalingen een smeekbede, maar Charles gaf niet thuis. Na vier maanden stapte ik naar het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO). Dat overheidsorgaan is ingesteld om achterstallige alimentaties te innen. Charles bleek elke maand slechts een paar honderd euro uit zijn BV te halen, zijn overige inkomen was niet traceerbaar. Het LBIO stuurde Charles sommaties en deurwaarders. Maar hij betaalde geen cent.
“Inmiddels zijn we 9000 euro achterstand in de kinderalimentatie verder”
Ondertussen zag ik mijn spaarrekening met de erfenis van mijn moeder met rasse schreden slinken. Als de bodem in zicht zou komen, zou ik de huur niet meer kunnen betalen. Vijf maanden na mijn eerste contact met het LBIO, inmiddels 9000 euro achterstand in de kinderalimentatie verder, onderzocht het eindelijk beslaglegging. Daarna volgde ook van die kant radiostilte. Inmiddels betaalt Charles al een jaar niets meer en leen ik geld van familie om naast de huur in het levensonderhoud van mijn dochters te voorzien en de schuld van hun vader te dekken. Ruimte voor iets extra’s is er niet. Ik hou mijn hart vast voor de kosten op de middelbare school straks. Een laptop. Studiereizen. Gelukkig hebben we niet veel nodig en ben ik creatief. De kinderwinterjassen kwamen dit seizoen van Marktplaats.
Vorige week, precies een jaar nadat Charles stopte met betalen, kreeg ik bericht van het LBIO. Hij had zijn BV verkocht en de opbrengst ondergebracht in een andere bedrijfsconstructie, die niet aan hem als ‘natuurlijk rechtspersoon’ was verbonden. Conclusie: niemand kan erbij. Er zijn mogelijkheden om op andere manieren beslag te leggen op zijn bezittingen, maar die duren nog maanden en waarschijnlijker: jaren. Mijn dochters en ik redden het financieel niet eens meer tot de volgende maand. Er zit niets anders op dan verhuizen naar een veel goedkopere woning, maar de particuliere huursector is onbetaalbaar en voor urgentie in de sociale huur kom ik niet in aanmerking. De enige optie die ons rest is de krachten bundelen met een eveneens single vriendin met kinderen, ook al betekent het dat we naar de andere kant van het land moeten verkassen en mijn dochters alles moeten opgeven wat ze lief is. Misschien is dat zo gek nog niet. Ze zijn misschien hun vader verloren, maar winnen er zo een hele familie aan huisgenoten bij.” Dit artikel staat in Kek Mama 03-2022. Meer afleveringen van Bankrekening? Elke maand komt er een nieuw verhaal op KekMama.nl. Lees hier de eerdere afleveringen.